Ислом дини инсонларнинг саломатлигига зарар бўладиган ишларни қилишни ман қилади. Шу сабаб ким бемор бўлса, даволанишга буюради. Мусулмон киши бемор бўлганда ўзини қандай тутишлиги ва қандай даволаниш кераклигини динимиз таълимини берган.
Аввало, мусулмон киши дардни ҳам, шифони ҳам Аллоҳдан деб эътиқод қилиши лозим. Чунки ҳеч бир иш Аллоҳнинг изнисиз бўлмайди. Сўнгра сабрли бўлиши лозим. Шунда ҳар бир машаққати учун савобга эга бўлади ва гуноҳларига каффорат бўлади.
Шуни ҳам унутмаслик керакки, ҳеч қачон касалликни сўкиб бўлмайди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам истимани сўкишдан қайтарганлар. Чунки истима кишини гуноҳдардан поклайди.
Бемор киши тезроқ даволанишга ҳаракат қилиши лозим. Бироқ даволаниш, албатта ҳалол йўл билан бўлиши керак. Спиртли ичимликлар билан, йиртқич ҳайвонларни гўшт-ёғи билан, типратикан, илон, ҳашоратлар билан даволаниш динимизда ман қилинган. Расулуллоҳ соллалоҳу алайҳи васаллам: “Аллоҳ сизларнинг даволарингизни ҳаром нарсада қилмаган”, дея марҳамат қилганлар. Бир киши ароқни даво учун тайёрлашини айтганда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “У даво эмас – дард”, деганлар.
Бу борадаги ҳукмларни жамлаган уламолар айтадиларки, тақволи, моҳир мусулмон табиб бирор беморга сиз учун шу ҳаром нарсадан бошқа чора қолмади, истеъмол қилмасангиз бўлмайди, деса шундай вазиятда кифоя қиладиган даражада ҳаром нарсани даво учун истеъмол қилишга рухсат берилади.
Борди-ю, шундай ҳолатда бемор “мен ҳаромни истеъмол қилмайман” деб даволанмай, шу дард сабаб вафот этса, ёки бирор аъзосига талофат етса, бу киши гуноҳкор бўлади. Чунки, инсон ҳаётини сақлаш ҳамма нарсадан устун туради.
Даволаниш мобайнида соғайиб кетиши учун ҳам дуода бўлиш ва имкони бўлса хайр-эҳсон ҳам қилиш мақсадга мувофиқ бўлади. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: داووا مرضاكم بالصدقة “Касалларингизни садақа билан даволанглар”, деганлар.
Имом Байҳақий “Шуабул-иймон” номли китобларида бир ҳикояни келтирадилар. Абдуллоҳ ибн Муборакдан бир кишида елкасида яра борлиги ва етти йилдан бери муолажа қилаётгани, ҳалигача тузалмагани, табибларни қилган муолажалари фойда бермаганлигини айтиб, ҳасталикни қандай даволаш ҳақида сўради. Шунда Абдуллоҳ ибн Муборак у кишига сувга муҳтож бўлган одамларни топиб уларга қудуқ қазиб беришни тавсия қилдилар.
Бемор киши у зот айтганларидек, бир қишлоққа қудуқ қазиб сув чиқариб берди ва шундан сўнг Аллоҳнинг изни ила яраси тузалди.
Хулоса қиладиган бўлсак, мусулмон киши даволанишда юқорида келтирилгандаги каби тўғри ақида асосида ва сабрли бўлган ҳолда, нафақат моддий, балки даволанишда маънавий муолажаларни ҳам қилиши мақсадга мувофиқдир. Чунки барча аъзоларимиз бизга Аллоҳнинг омонатдир, қиёмат кунида барча аъзолардан ҳам сўраламиз.
Сайдуллоҳ РАҲМОНОВ,
Марғилон шаҳар “Галатой” масжиди имом-хатиби
