Савол: Ассалому алайкум!
— Яқинда уйланаман аёлим менга ака деб мурожаат қилиши мумкинми? Мумкин бўлмаса нима деб мурожат қилгани яхши?
Жавоб: Ва алайкум ассалом!
— Айрим китобларимизда бундай тарзда мурожаат қилишни макруҳ дейилган. Чунки бу одобга тўғри келмайди.
يُكْرَهُ أَنْ يَدْعُوَ الرَّجُلُ أَبَاهُ وَالْمَرْأَةُ زَوْجَهَا بِاسْمِهِ كَذَا فِي السِّرَاجِيَّةِ
«Эркак киши отасини, аёл киши эрини исми билан мурожаат этиши макруҳдир. Сирожийяда шундай келган» (Ал-Фатово ал-ҳиндия).
«Дуррул мухтор»да шундай дейилади: «Аёл эрини исми билан чақирса макруҳ бўлади». Буни шарҳлаб Ибн Обидийн раҳимаҳуллоҳ ўз «Ҳошия»ларида шундай ёзадилар: «Эрга мурожаат қилишда ҳурматлашни ифодалайдиган «хўжайин» ёки шунга ўхшаш лафз ишлатиш лозим. Усмон ибн Ато ўз отасидан ривоят қилади: Саид ибн Мусаййибнинг хотинлари: «Бизлар эрларимизга, сизлар амирларингизга сўзлаганингиздек сўзлар эдик, Аллоҳ ислоҳ қилгур, офият бергурлар», дегандилар.
Умму Дардо Жаҳмийя эрлари Абу Дардо розияллоҳу анҳудан ҳадис ривоят қилсалар: «Менга саййидим (хўжам) ҳадис айтдилар», деб бошлар эдилар.
Имом Нававий «Саҳиҳи Муслим»нинг шарҳида: «Менга Умму Дардо ҳадис айтди: «Менга хўжам ҳадис айтди», деган жойини шундай изоҳлайдилар: «Яъни, «хўжам»дан мурод эрлари Абу Дардодир. Бундан аёл эрини хўжам, (ё хўжайиним) дейиши жоиз экани билинади». Бунга ўхшаш нарса Қуръонда ҳам бор. «Эшик олдида у(хотин)нинг хўжайинига дуч келишди» («Юсуф» сураси, 25-оят). «Хўжайини» – эри дегани». Валлоҳу аълам.
ЎМИ Фатво ҳайъати