Шаҳзодалар ўпкани сунъий вентиляция қилиш аппаратларида: ар-Риёд ҳажнинг бекор қилинишини талаб қилмоқда. Саудия Арабистони ҳукумати ҳар йили бўладиган ҳаж зиёратини бекор қилиш эҳтимоли ҳақида гапирмоқда – бу йил Ҳаж июль ойида ўтиши режалаштирилганди. Сабаби янги турдаги коронавируснинг тарқалиш кўлами. Қироллик инфекцияга курашда қийналмоқда, дейди кузатувчилар. Қироллик оиласининг ўнлаб аъзолари касалхонага ётқизилган.
Саудия Арабистони раҳбарияти мамлакат ташкил топганидан бери биринчи марта ҳажни бекор қилиши мумкинлиги ҳақида Британиянинг Financial Times газетаси маҳаллий манбаларга асосланиб хабар берди.
Ушбу масала синчковлик билан ўрганилди, турли сценарийлар кўриб чиқилмоқда, – деди нашр суҳбатдошлари. – Расмий қарор бир ҳафта ичида қабул қилинади. Барча вариантлар столда, аммо устувор вазифа зиёратчиларнинг саломатлиги ва хавфсизлиги.
Маҳаллий зиёратчиларнинг оз сонига ҳажга боришга рухсат бериш ва бунда улардан бири қаттиқ хавфсизлик чораларига риоя қилишни талаб этиш таклифлардан бири сифатида янгради. Илгари, бошқа хавфли вируслар тарқалганда, Саудия Арабистони зиёратчиларнинг манфаатларини кузатишга муваффақ бўлган, аммо коронавирус билан боғлиқ вазият жуда глобал бўлиб туюлади. Financial Times маълумотларига кўра, Саудия Арабистонида 100 мингдан ортиқ одам касал мавжуд.
Ар-Риёдда биринчи ҳолат 2 март куни расмий равишда қайд этилганидан кейин вирусни бошқариш бўйича дастлабки чоралар кўрилди. Саудия Арабистони раҳбарияти деярли икки ой давомида мамлакат бўйлаб саёҳатларга чекловлар қўйди ва комендантлик соатлари жорий этди. Бироқ, бир кун олдин берилган енгилликлардан сўнг, кундалик ҳолатлар ва ўлимлар сони кескин ўсди. Шундай қилиб, араб матбуоти Саудия қироллик оиласининг ўнлаб аъзолари касалхоналарда ва уй шароитида парвариш қилинаётганини даъво қилаётган кишилардан иқтибос келтирмоқда.
Саудия Арабистонининг юқумли касалликлар бўйича мутахассиси доктор Незар Баҳабри таъкидлашича, ҳозирда қиролликда 1200 дан ортиқ киши ИВЛ аппаратларига уланган. Унинг айтишича, Жидда ва ар-Риёддаги вазият жуда хавотирли. Жиддий ҳолатлар бу даражага етишини кутмаган эдик. Мен доимо оптимист эдим ва касалликнинг кўпайиши ҳақида хавотирланмасликка чақирардим, аммо ўша пайтда жуда жиддий ҳолатлар сони бир неча юздан ошмаганди.
Баҳабрийнинг таъкидлашича, Саудия Арабистонида кутилмаган воқеа май ойи охирида Ийд-ал-Фитрни нишонлаш пайтида кучайган ижтимоий алоқалар натижасида бўлиши мумкин. Ундан кейин касалликнинг эгри чизиғи юқорига кўтарилди.
Шу муносабат билан, Саудия Арабистони вакцинани ривожлантиришга катта маблағ сарфлашга қарор қилгани ажабланарли эмас. Хусусан, қироллик ташқи ишлар вазирлиги раҳбари Файсал бин Фарҳан Ал Сауднинг сўзларига кўра, мамлакат вакциналар ва иммунизация бўйича глобал иттифоққа (GAVI) молиявий ёрдам беради. Айниқса, 2021 йилдан 2025 йилгача бўлган даврда GAVI харажатлари учун маблағ тўплаш учун Лондонда видеоконференция шаклида учинчи глобал вакциналар саммити бўлиб ўтди. Саудия Арабистонининг иттифоққа қўшган ҳиссаси 150 миллион долларни ташкил этди, аммо умуман олганда, ар-Риёд турли ташкилот ва муассасаларга тиббиётни ривожлантириш учун тахминан 500 миллион доллар ажратмоқчи.
Инсон ҳаётини сақлаб қолиш ва соғлиғини сақлаш бизнинг дунёмиз ва келажак авлодлар учун адолат, барқарорлик ва фаровонликнинг яхшироқ келажагига эришиш учун ҳиссамиз, қурбонлик ва қўллаб-қувватлашимизга лойиқ муҳим вазифадир, – деди Файсал бин Фарҳан Ал Сауд учрашувда.
Коронавирус атрофидаги вазият Саудия Арабистонини унинг мавжудлиги учун асосий нарсаларни – бюджет сиёсатидан тортиб, муҳим диний белгиларга киришни қайта кўриб чиқишга мажбур қилмоқда. Коронавирус инқирози инфекциядан ҳимоясиз бўлиб қолган қиролликни ва унинг элитасини жиддий равишда ўзгартириши мумкин.
Манба Islamonline.uz
