Савол: Ассалому алайкум!
— Хуфтон намозида имомга иқтидо қилиб, шом намозига ният килиб қўйибман. Бошқатдан ўқиб олишим керакми?
Жавоб: Ва алайкум ассалом!
— Ният намознинг шартларидан бири ҳисобланади. Бу ниятда қалбдаги ният эътиборли бўлади. Тилда бошқа намоз, қалбда бошқа намозни ният қилса, қалбдаги ният ҳисобга ўтади. Шунга кўра агар сиз дилингизда хуфтон намозини ўқиш нияти бўлиб, тилингизда шом намозини айтган бўлсангиз, бунинг зарари йўқ. Бу ҳолатда намозни қайта ўқимайсиз. Агар дилингизда ҳам шом намози деб ният қилган бўлсангиз, у ҳолда қайта ўқиб оласиз. Бу борада фиқҳий манбаларимизда қуйидагича иборалар келган:
والمعتبر فيها عمل القلب اللازم للارادة فلا عبرة للذكر باللسان إن خالف القلب لانه كلام لا نية، فلو قصدالظهروتلفظ بالعصر سهوا اجزأه
“Ниятда эътиборга олинадиган нарса бу бажарилаётган ишни қалбнинг қасд қилишидир. Қалбдаги ниятга тилдаги ният зид бўлса, бунинг аҳамияти йўқ. Чунки тилда айтиш қасд қилиш эмас, балки гапиришдир. Масалан, бир киши пешин намозини ўқиш учун дилида пешинни ният қилди, аммо адашиб тили билан асрни ният қилиб қўйди. Бундай ният қилиши кифоя қилади”. (“Раддул муҳтор” китоби). Валлоҳу аълам.
ЎМИ Фатво маркази
* * *
Savol: Assalomu alaykum!
— Xufton namozida imomga iqtido qilib, shom namoziga niyat kilib qo‘yibman. Boshqatdan o‘qib olishim kerakmi?
Javob: Va alaykum assalom!
— Niyat namozning shartlaridan biri hisoblanadi. Bu niyatda qalbdagi niyat e’tiborli bo‘ladi. Tilda boshqa namoz, qalbda boshqa namozni niyat qilsa, qalbdagi niyat hisobga o‘tadi. Shunga ko‘ra agar siz dilingizda xufton namozini o‘qish niyati bo‘lib, tilingizda shom namozini aytgan bo‘lsangiz, buning zarari yo‘q. Bu holatda namozni qayta o‘qimaysiz. Agar dilingizda ham shom namozi deb niyat qilgan bo‘lsangiz, u holda qayta o‘qib olasiz. Bu borada fiqhiy manbalarimizda quyidagicha iboralar kelgan:
والمعتبر فيها عمل القلب اللازم للارادة فلا عبرة للذكر باللسان إن خالف القلب لانه كلام لا نية، فلو قصدالظهروتلفظ بالعصر سهوا اجزأه
“Niyatda e’tiborga olinadigan narsa bu bajarilayotgan ishni qalbning qasd qilishidir. Qalbdagi niyatga tildagi niyat zid bo‘lsa, buning ahamiyati yo‘q. Chunki tilda aytish qasd qilish emas, balki gapirishdir. Masalan, bir kishi peshin namozini o‘qish uchun dilida peshinni niyat qildi, ammo adashib tili bilan asrni niyat qilib qo‘ydi. Bunday niyat qilishi kifoya qiladi”. (“Raddul muhtor” kitobi). Vallohu a’lam.
O‘MI Fatvo markazi