Бугун, 3 октябрь куни Остона шаҳрида Туркий давлатлар муфтийлари кенгашининг V йиғилиши бўлиб ўтди. Унда Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Шайх Нуриддин Холиқназар ҳазратлари, Озарбайжон мусулмонлари идораси раиси, шайхулислом Оллоҳшукур Пошшозода, Туркия республикаси Диёнат ишлари бошқармаси раиси, доктор Али Эрбош, Қозоғистон мусулмонлари диний бошқармаси раиси, бош муфтий Наврўзбай ҳожи Тағанули, Қирғизистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Абдулазиз Закиров ва Туркий давлатлар ташкилоти бош котиби ўринбосари Мирвоҳид Азимов иштирок этди.
Шайх Нуриддин Холиқназар ҳазратлари анжуманда нутқ сўзлаб, қардош халқлар тинч-тотувлигини таъминлаш ҳозирги мураккаб даврда долзарб аҳамиятга эга экани, бугунги таҳликали даврда бутун жаҳонда тинчлик-осойишталикни қарор топтиришга барча бирдек саъй-ҳаракат қилиши зарурлигини таъкидладилар.
Ўз навбатида дин пешволари барча минбарлардан туриб, кўпроқ тинчликни тарғиб қилиши, кенг халқ оммасини огоҳ ва ҳушёр бўлиб яшашга даъват этиши ҳар қачонгидан ҳам муҳим эканини Муфтий ҳазратлари алоҳида қайд этдилар.
Муфтий ҳазратлари бир қатор фойдали таклифларни илгари сурдилар. Жумладан, глобал иқлим ўзгариши, сув танқислиги каби табиий офатлар инсониятни танг аҳволга солаётгани эътиборидан Туркий давлатлар муфтийларининг атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва экологик муаммоларни бартараф этишга қаратилган мурожаатини эълон қилиш ҳамда диний рамзлар, муқаддас китоблар ва Ислом шиорларини обрўсизлантириш билан боғлиқ хатти-ҳаракатлар олдини олиш ҳақидаги Туркий давлатлар муфтийлари баёнотини қабул қилиш таклифларни илгари сурдилар. Ўзбекистон муфтийси томонидан тақдим этилган таклифлар иштирокчилар томонидан тўлиқ қўллаб-қувватланди.
Сўзга чиққан нотиқлар бутун дунёда, хусусан, ислом оламида тинчлик-хотиржамликни мустаҳкамлаш, мўмин-мусулмонлар диний эҳтиёжларини таъминлаш ва туркий халқлар бирдамлигини янада ривожлантириш масалаларини муҳокама қилдилар.
Йиғилишда билдирилган таклиф ва мулоҳазалар асосида тегишли қарорлар қабул қилинди. Шу билан бирга, Туркий давлатлар ташкилоти муфтийлар кенгаши ҳузуридаги Фатво ҳайъати йўриқномаси ва “Ислом дини шаръий далилларга зид бўлмаган урф-одатларни эътиборга олиши тўғрисида”ги ҳужжат маъқулланди.
***
Bugun, 3 oktyabr kuni Ostona shahrida Turkiy davlatlar muftiylari kengashining V yig‘ilishi bo‘lib o‘tdi. Unda O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlari, Ozarbayjon musulmonlari idorasi raisi, shayxulislom Ollohshukur Poshshozoda, Turkiya respublikasi Diyonat ishlari boshqarmasi raisi, doktor Ali Erbosh, Qozog‘iston musulmonlari diniy boshqarmasi raisi, bosh muftiy Navro‘zbay hoji Tag‘anuli, Qirg‘iziston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Abdulaziz Zakirov va Turkiy davlatlar tashkiloti bosh kotibi o‘rinbosari Mirvohid Azimov ishtirok etdi.
Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlari anjumanda nutq so‘zlab, qardosh xalqlar tinch-totuvligini ta’minlash hozirgi murakkab davrda dolzarb ahamiyatga ega ekani, bugungi tahlikali davrda butun jahonda tinchlik-osoyishtalikni qaror toptirishga barcha birdek sa’y-harakat qilishi zarurligini ta’kidladilar.
O‘z navbatida din peshvolari barcha minbarlardan turib, ko‘proq tinchlikni targ‘ib qilishi, keng xalq ommasini ogoh va hushyor bo‘lib yashashga da’vat etishi har qachongidan ham muhim ekanini Muftiy hazratlari alohida qayd etdilar.
Muftiy hazratlari bir qator foydali takliflarni ilgari surdilar. Jumladan, global iqlim o‘zgarishi, suv tanqisligi kabi tabiiy ofatlar insoniyatni tang ahvolga solayotgani e’tiboridan Turkiy davlatlar muftiylarining atrof-muhitni muhofaza qilish va ekologik muammolarni bartaraf etishga qaratilgan murojaatini e’lon qilish hamda diniy ramzlar, muqaddas kitoblar va Islom shiorlarini obro‘sizlantirish bilan bog‘liq xatti-harakatlar oldini olish haqidagi Turkiy davlatlar muftiylari bayonotini qabul qilish takliflarni ilgari surdilar. O‘zbekiston muftiysi tomonidan taqdim etilgan takliflar ishtirokchilar tomonidan to‘liq qo‘llab-quvvatlandi.
So‘zga chiqqan notiqlar butun dunyoda, xususan, islom olamida tinchlik-xotirjamlikni mustahkamlash, mo‘min-musulmonlar diniy ehtiyojlarini ta’minlash va turkiy xalqlar birdamligini yanada rivojlantirish masalalarini muhokama qildilar.
Yig‘ilishda bildirilgan taklif va mulohazalar asosida tegishli qarorlar qabul qilindi. Shu bilan birga, Turkiy davlatlar tashkiloti muftiylar kengashi huzuridagi Fatvo hay’ati yo‘riqnomasi va “Islom dini shar’iy dalillarga zid bo‘lmagan urf-odatlarni e’tiborga olishi to‘g‘risida”gi hujjat ma’qullandi.