Савол: Ассалому алайкум!
— Вафот этиб кетган ота-оналарнинг зиммасида тутилмаган рўзалари қолган бўлса, уни қандай адо этиш мумкин?
Жавоб: Ва алайкум ассалом!
— Мазҳабимиз уламолари наздида вафот этган кишиларнинг номидан рўза тутиб бўлмайди, балки, валийлари томонидан уларнинг рўза тутишдан ожиз бўлган ҳар бир кунлари учун фидя (бир мискиннинг бир кунлик таоми ёки шу миқдоридаги маблағ) берилади.
Бу ҳақда фиқҳий манбаларимизда шундай дейилади:
و ان صح او اقام ثم مات فدي وارثه ما فات ان عاش بعده بقدره…
Яъни: Агар (бемор) тузалиб ёки (мусофир) уйига қайтиб бир муддат яшаб вафот этса, меросхўрлари маййитнинг яшаган кунлари учун фидя берадилар (Мухтасарул виқоя).
Агар Рамазон рўзасини касаллик ёки сафарни узоқ давом этгани сабабли тута олмаса ва вафот этса унга қазоси вожиб бўлмайди, лекин меросхўрларига васият қилган бўлса васияти дуруст бўлади ва меросхўрлари (агарчи рўза тутиш маййитга вожиб бўлмасада) молининг учдан биридан фидя берадилар. Аммо, мусофир муқим бўлса ва бемор соғайса ва бир муддат яшаса, уларга касаллик ёки сафарда қазо қилган кунларини рўзани тутиши вожиб бўлади. Агар тута олмасдан вафот этса, вафотидан олдин меросхўрларига фидяни васият қилиши лозимдир (Бадоеъус саноеъ, Фатовои Ҳиндия). Валлоҳу аълам.
ЎМИ Фатво ҳайъати
