Айни кунларда юртимизда Қурбон ҳайити байрами нишонланаётган бир пайтда, афсуски, ижтимоий тармоқларда муборак ҳайит намозини ўқиш учун пул тўлаш керак экан, акс ҳолда ҳайит намози ўқилмайди мазмундаги хабар тарқалди.
Таассуфки, халқимиз мана шундай хурсанчиликни нишонлаётган бир паллада масалани чуқур ўрганилмай, айрим оммавий ахборот воситаларининг бир ёқлама маълумотлар билан ахборот тарқатиши жамоатчиликни ҳақиқий воқеликдан чалғитишга хизмат қилмоқда.
Аввало шуни таъкидлаш керакки, эълон қилинган хабарга илова қилинган аудиоёзувда акс этган гап-сўзлар бир ёки икки кишининг қараши бўлиб, бу Ўзбекистон мусулмонлари идораси қарашини ифода этмайди. Масжидларда ҳайит намозини ўқиш ёки ўқимаслик бир-икки масъулларнинг қараши билан эмас, балки мавжуд қонунчиликка кўра белгиланади.
Аниқланишича, жорий йил 16 июнь куни ижтимоий тармоқларга сиздирилган аудиосуҳбат 2021 йилда ёзиб олинган бўлиб, унда эҳтиёжманд оилага моддий кўмак бериш мақсадида пул бериш сўралган. Аммо шуни қайд этиш керакки, ихтиёрий эҳсон ёки кўмаклар талаб билан амалга оширилмайди. Бу ҳам шаръан, ҳам қонунан тўғри эмас. Ҳозирда ҳуқуқ тартибот идоралари ҳамда Фарғона вилояти вакиллиги ички назорат комиссияси томонида ушбу масалани тўлиқ ва атрофлича ўрганиш ишлари олиб борилмоқда.
Шу ўринда айрим ОАВ вакиллари ҳамда блоггерларга мурожаат қилмоқчимиз: турли воқеа-ҳодисаларга нисбатан оммани жалб қилиш мақсадида аввалги воқеани бугун содир бўлгандай кўрсатиш, обрў эътиборга эга бўлган кишиларнинг номлари ва суратларидан фойдаланиш, бир сўз билан айтганда, масалани тўлиқ ўрганмай асоссиз хабар тарқатиш дини кўрсатмасига кўра катта гуноҳ, қонунчиликда эса жавобгарликка сабаб бўлишини эслатиб ўтамиз. Мавзуга алоқаси бўлмаган ўринда вилоят бош имом-хатиби суратини аудиоёзувга боғлаш, ҳатто тил бириктирганликда айблаш очиқдан-очиқ туҳматдир. Зеро, Аллоҳ таоло: «Эй иймон келтирганлар! Агар фосиқ хабар келтирса, аниқлаб кўринглар, билмай бир қавмга мусибат етказиб қўйиб, қилганингизга надомат чекувчи бўлманглар» (Ҳужурот сураси, 6-оят) дея огоҳлантирган.
Маълумот ўрнида айтиш мумкинки, бу йилги Қурбон ҳайити намози вилоятимиздаги 193 та масжидда адо этилган бўлса, фуқароларга қулайлик яратиш мақсадида вилоят Транспорт бошқармаси ҳамда ИИБ ЖҲХ ЙХҲБ ҳамкорликда қурилиш ишлари олиб борилаётгани сабабли ҳайит намози ўқилмаган ҳудудлардаги фуқароларни фаолият кўрсатаётган бошқа масжидларга ўз вақтида хавфсиз етказиб қўйиш учун вақтинчалик бепул автобус қатновлари ташкил этилди. Шундай имкониятларни кўра била туриб кўрмасликка олиш, шахсий масалани оммалаштириб, боши ва охири кесик ҳолда хабар тарқатаётганларга эса тавфиқ тилаймиз!
***
Ayni kunlarda yurtimizda Qurbon hayiti bayrami nishonlanayotgan bir paytda, afsuski, ijtimoiy tarmoqlarda muborak hayit namozini o‘qish uchun pul to‘lash kerak ekan, aks holda hayit namozi o‘qilmaydi mazmundagi xabar tarqaldi.
Taassufki, xalqimiz mana shunday xursanchilikni nishonlayotgan bir pallada masalani chuqur o‘rganilmay, ayrim ommaviy axborot vositalarining bir yoqlama ma’lumotlar bilan axborot tarqatishi jamoatchilikni haqiqiy voqelikdan chalg‘itishga xizmat qilmoqda.
Avvalo shuni ta’kidlash kerakki, e’lon qilingan xabarga ilova qilingan audioyozuvda aks etgan gap-so‘zlar bir yoki ikki kishining qarashi bo‘lib, bu O‘zbekiston musulmonlari idorasi qarashini ifoda etmaydi. Masjidlarda hayit namozini o‘qish yoki o‘qimaslik bir-ikki mas’ullarning qarashi bilan emas, balki mavjud qonunchilikka ko‘ra belgilanadi.
Aniqlanishicha, joriy yil 16 iyunь kuni ijtimoiy tarmoqlarga sizdirilgan audiosuhbat 2021 yilda yozib olingan bo‘lib, unda ehtiyojmand oilaga moddiy ko‘mak berish maqsadida pul berish so‘ralgan. Ammo shuni qayd etish kerakki, ixtiyoriy ehson yoki ko‘maklar talab bilan amalga oshirilmaydi. Bu ham shar’an, ham qonunan to‘g‘ri emas. Hozirda huquq tartibot idoralari hamda Farg‘ona viloyati vakilligi ichki nazorat komissiyasi tomonida ushbu masalani to‘liq va atroflicha o‘rganish ishlari olib borilmoqda.
Shu o‘rinda ayrim OAV vakillari hamda bloggerlarga murojaat qilmoqchimiz: turli voqea-hodisalarga nisbatan ommani jalb qilish maqsadida avvalgi voqeani bugun sodir bo‘lganday ko‘rsatish, obro‘ e’tiborga ega bo‘lgan kishilarning nomlari va suratlaridan foydalanish, bir so‘z bilan aytganda, masalani to‘liq o‘rganmay asossiz xabar tarqatish dini ko‘rsatmasiga ko‘ra katta gunoh, qonunchilikda esa javobgarlikka sabab bo‘lishini eslatib o‘tamiz. Mavzuga aloqasi bo‘lmagan o‘rinda viloyat bosh imom-xatibi suratini audioyozuvga bog‘lash, hatto til biriktirganlikda ayblash ochiqdan-ochiq tuhmatdir. Zero, Alloh taolo: «Ey iymon keltirganlar! Agar fosiq xabar keltirsa, aniqlab ko‘ringlar, bilmay bir qavmga musibat yetkazib qo‘yib, qilganingizga nadomat chekuvchi bo‘lmanglar» (Hujurot surasi, 6-oyat) deya ogohlantirgan.
Ma’lumot o‘rnida aytish mumkinki, bu yilgi Qurbon hayiti namozi viloyatimizdagi 193 ta masjidda ado etilgan bo‘lsa, fuqarolarga qulaylik yaratish maqsadida viloyat Transport boshqarmasi hamda IIB JHX YXHB hamkorlikda qurilish ishlari olib borilayotgani sababli hayit namozi o‘qilmagan hududlardagi fuqarolarni faoliyat ko‘rsatayotgan boshqa masjidlarga o‘z vaqtida xavfsiz yetkazib qo‘yish uchun vaqtinchalik bepul avtobus qatnovlari tashkil etildi. Shunday imkoniyatlarni ko‘ra bila turib ko‘rmaslikka olish, shaxsiy masalani ommalashtirib, boshi va oxiri kesik holda xabar tarqatayotganlarga esa tavfiq tilaymiz!
