Диёримизга ойларнинг султони, меҳр-шафқат ва саховат рамзи бўлган, Қуръони карим нозил бўлган, фазилати жиҳатидан бошқа ойлардан афзал моҳи Рамазон ташриф буюрди. Аллоҳ таоло барчамизга ушбу ойни муборак қилиб, Ўзи рози бўладиган кўплаб ибодатларни бажаришимизга муваффақ айласин!
Шукурлар бўлсинки, Рамазон ойи бизни юртда ҳам жуда катта эътибор ва тайёргарлик билан кутиб олинади. Сабаби, ҳар йили Рамазон ойи яқинлашиши билан давлатимиз раҳбари Шавкат Мирзиёевнинг “Муборак Рамазон ойини муносиб тарзда ўтказиш” тўғрисида қарорлари қабул қилиниб, масжидларда эмин-эркин ибодат қилинишига ҳукумат миқёсида эътибор қаратилади. Шундай экан, биз мўмин-мусулмонлар бу шароитларни қадрига етиб, ушбу муборак ойни шукроналик кайфиятида ўтказишимиз лозимдир.
Рамазон ойи – Аллоҳ таолонинг раҳмати ёғиладиган, жаннат безатиладиган, дўзах эшиклари ёпиладиган, шайтонлар кишанланадиган ва кўп бандаларнинг гуноҳлари кечириладиган ойдир. Бу ой – гуноҳлари кечириладиган вақтдир. Бу ҳақида ҳадиси шарифда шундай дейилади:
“Ким Рамазон ойида имон билан, савоб умидида рўза тутса, унинг ўтган гуноҳлари кечирилади” (муттафақун алайҳ).
Рамазон ойи – эҳсон ва саховат ойи ҳамдир. Чунки, Рамазонда қилинган ибодатларнинг савоби кўп бўлгани каби, эҳсон ва саховатда ҳам савоб кўп бўлади. Мана шу вақтни ғанимат билиб, ота-она, оила, туғишганлар, қариндошлар, қўни-қўшнилар ва бева-бечораларнинг ҳолидан хабар олиш айни муддаодир.
Рамазонда бойлар ҳам бир ой очлик ва чанқоқликни бошларидан кечиришиб, камбағалларнинг йил давомидаги ҳолатларини ҳис этадилар. Бу эса кам таъминланганларга раҳм-шафқат кўрсатишларига, уларнинг ҳолини ўз таналарида ҳис қилиб, қалбларида ҳамдардлик туйғулари пайдо қилишларига сабаб бўлади.
Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев бу йилги Рамазон ойини миллий анъана ва қадриятларга мос тарзда ўтказишга доир чора-тадбирларни амалга ошириши кераклиги, ушбу фазилатли ойда “Рамазон – саховат, бирдамлик ва бағрикенглик ойи” ғояси асосида:
– эҳтиёжмандлар ҳамда илм-маърифат йўлида изланаётган ёшларга ёрдам бериш бўйича ташаббусларни қўллаб-қувватлашга;
– оилавий ришталарни мустаҳкамлаш, маҳаллаларда ўзаро тушуниш ва ишонч муҳитини кучайтириш ҳамда ҳурмат ва меҳр-оқибат қадриятларини тараннум этишга;
– атроф-муҳитни асраш, муқаддас қадамжо, зиёратгоҳ ва қабристонларни ободонлаштириш, кўчатлар экишга ҳамда Рамазон ойи билан боғлиқ тадбирларда меъёрга амал қилиш ва исрофгарчиликка йўл қўймасликка алоҳида эътибор берилсин дея қарор қабул қилдилар.
Ибн Аббос разияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади: “Набий саллаллоҳу алайҳи васаллам одамларнинг сахийси эдилар. Айниқса, Рамазон ойида Жаброил алайҳиссалом билан учрашганларида янаям сахий бўлиб кетардилар. Рамазоннинг ҳар кечасида Жаброил алайҳиссалом билан учрашардилар ва Қуръон ўқиб берардилар” (муттафақун алайҳ).
Мўмин киши ўзганинг ҳожатини чиқарадиган ва мушкилини аритадиган, бошқаларга холис ёрдам берадиган бўлиши керак. Чунки, Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам бу ҳақда шундай деганлар:
“Аллоҳга энг севимли банда – одамларга кўпроқ манфаати тегадиганидир! Аллоҳ таолога энг маҳбуб амал – мусулмоннинг қалбига хурсандчилик киргизишингиз, ундан ғам ташвишларини аритишингиз, зиммасидаги қарзини узиб беришингиз, очлигини кетказишингиздир! Мусулмон биродаримни ҳожатини чиқариш йўлида юришим Масжидун Набавийда бир ой эътикоф ўтиришимдан яхшироқдир. Ким ғазабини тийса, Аллоҳ таоло унинг айбларини ёпади. Ким ўч олишга қодир бўла туриб, ғазабини ютса, Аллоҳ унинг қалбини Қиёмат кунида омонлик билан тўлдиради. Ким биродарининг ҳожати билан юриб, уни раво қилса, Аллоҳ қадамлар тоядиган Кунда унинг қадамларини собит қилиб қўяди” (Имом Табароний ривояти).
Динимизда дунё охират яхшилигига етиш учун мусулмон киши ўзи яхши кўрган нарсани ўзгаларга ҳам раво кўриши ва яхши кўрганидан хайру эҳсон қилиш керак бўлади.
Инфоқ-эҳсон қилишнинг савоби борасида ҳадиси шарифларда ҳам жуда кўп маълумотлар бордир. Хайри-эҳсоннинг фойдаси нафақат бу дунёда балки, қабр ва қиёматда ҳам борлиги ҳақида Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам шундай деганлар:
“Албатта садақа ўз эгасини қабр иссиқлигидан сақлайди. Садақа қилувчи мўмин Қиёмат куни ўз садақаси соясида туради” (Имом Табароний Уқба ибн Омир разияллоҳу анҳудан ривоят қилганлар).
Аллоҳ таоло ушбу ойни барчамизга баракали қилиб, ундан унумли фойдаланиб олишни насиб қилсин!
Расулхон Аҳроров,
Қува туман бош имом-хатиби
***
Diyorimizga oylarning sultoni, mehr-shafqat va saxovat ramzi bo‘lgan, Qur’oni karim nozil bo‘lgan, fazilati jihatidan boshqa oylardan afzal mohi Ramazon tashrif buyurdi. Alloh taolo barchamizga ushbu oyni muborak qilib, O‘zi rozi bo‘ladigan ko‘plab ibodatlarni bajarishimizga muvaffaq aylasin!
Shukurlar bo‘lsinki, Ramazon oyi bizni yurtda ham juda katta e’tibor va tayyorgarlik bilan kutib olinadi. Sababi, har yili Ramazon oyi yaqinlashishi bilan davlatimiz rahbari Shavkat Mirziyoyevning “Muborak Ramazon oyini munosib tarzda o‘tkazish” to‘g‘risida qarorlari qabul qilinib, masjidlarda emin-erkin ibodat qilinishiga hukumat miqyosida e’tibor qaratiladi. Shunday ekan, biz mo‘min-musulmonlar bu sharoitlarni qadriga yetib, ushbu muborak oyni shukronalik kayfiyatida o‘tkazishimiz lozimdir.
Ramazon oyi – Alloh taoloning rahmati yog‘iladigan, jannat bezatiladigan, do‘zax eshiklari yopiladigan, shaytonlar kishanlanadigan va ko‘p bandalarning gunohlari kechiriladigan oydir. Bu oy – gunohlari kechiriladigan vaqtdir. Bu haqida hadisi sharifda shunday deyiladi:
“Kim Ramazon oyida imon bilan, savob umidida ro‘za tutsa, uning o‘tgan gunohlari kechiriladi” (muttafaqun alayh).
Ramazon oyi – ehson va saxovat oyi hamdir. Chunki, Ramazonda qilingan ibodatlarning savobi ko‘p bo‘lgani kabi, ehson va saxovatda ham savob ko‘p bo‘ladi. Mana shu vaqtni g‘animat bilib, ota-ona, oila, tug‘ishganlar, qarindoshlar, qo‘ni-qo‘shnilar va beva-bechoralarning holidan xabar olish ayni muddaodir.
Ramazonda boylar ham bir oy ochlik va chanqoqlikni boshlaridan kechirishib, kambag‘allarning yil davomidagi holatlarini his etadilar. Bu esa kam ta’minlanganlarga rahm-shafqat ko‘rsatishlariga, ularning holini o‘z tanalarida his qilib, qalblarida hamdardlik tuyg‘ulari paydo qilishlariga sabab bo‘ladi.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev bu yilgi Ramazon oyini milliy an’ana va qadriyatlarga mos tarzda o‘tkazishga doir chora-tadbirlarni amalga oshirishi kerakligi, ushbu fazilatli oyda “Ramazon – saxovat, birdamlik va bag‘rikenglik oyi” g‘oyasi asosida:
– ehtiyojmandlar hamda ilm-ma’rifat yo‘lida izlanayotgan yoshlarga yordam berish bo‘yicha tashabbuslarni qo‘llab-quvvatlashga;
– oilaviy rishtalarni mustahkamlash, mahallalarda o‘zaro tushunish va ishonch muhitini kuchaytirish hamda hurmat va mehr-oqibat qadriyatlarini tarannum etishga;
– atrof-muhitni asrash, muqaddas qadamjo, ziyoratgoh va qabristonlarni obodonlashtirish, ko‘chatlar ekishga hamda Ramazon oyi bilan bog‘liq tadbirlarda me’yorga amal qilish va isrofgarchilikka yo‘l qo‘ymaslikka alohida e’tibor berilsin deya qaror qabul qildilar.
Ibn Abbos raziyallohu anhumodan rivoyat qilinadi: “Nabiy sallallohu alayhi vasallam odamlarning saxiysi edilar. Ayniqsa, Ramazon oyida Jabroil alayhissalom bilan uchrashganlarida yanayam saxiy bo‘lib ketardilar. Ramazonning har kechasida Jabroil alayhissalom bilan uchrashardilar va Qur’on o‘qib berardilar” (muttafaqun alayh).
Mo‘min kishi o‘zganing hojatini chiqaradigan va mushkilini aritadigan, boshqalarga xolis yordam beradigan bo‘lishi kerak. Chunki, Payg‘ambarimiz sallallohu alayhi vasallam bu haqda shunday deganlar:
“Allohga eng sevimli banda – odamlarga ko‘proq manfaati tegadiganidir! Alloh taologa eng mahbub amal – musulmonning qalbiga xursandchilik kirgizishingiz, undan g‘am tashvishlarini aritishingiz, zimmasidagi qarzini uzib berishingiz, ochligini ketkazishingizdir! Musulmon birodarimni hojatini chiqarish yo‘lida yurishim Masjidun Nabaviyda bir oy e’tikof o‘tirishimdan yaxshiroqdir. Kim g‘azabini tiysa, Alloh taolo uning ayblarini yopadi. Kim o‘ch olishga qodir bo‘la turib, g‘azabini yutsa, Alloh uning qalbini Qiyomat kunida omonlik bilan to‘ldiradi. Kim birodarining hojati bilan yurib, uni ravo qilsa, Alloh qadamlar toyadigan Kunda uning qadamlarini sobit qilib qo‘yadi” (Imom Tabaroniy rivoyati).
Dinimizda dunyo oxirat yaxshiligiga yetish uchun musulmon kishi o‘zi yaxshi ko‘rgan narsani o‘zgalarga ham ravo ko‘rishi va yaxshi ko‘rganidan xayru ehson qilish kerak bo‘ladi.
Infoq-ehson qilishning savobi borasida hadisi shariflarda ham juda ko‘p ma’lumotlar bordir. Xayri-ehsonning foydasi nafaqat bu dunyoda balki, qabr va qiyomatda ham borligi haqida Payg‘ambarimiz sallallohu alayhi vasallam shunday deganlar:
“Albatta sadaqa o‘z egasini qabr issiqligidan saqlaydi. Sadaqa qiluvchi mo‘min Qiyomat kuni o‘z sadaqasi soyasida turadi” (Imom Tabaroniy Uqba ibn Omir raziyallohu anhudan rivoyat qilganlar).
Alloh taolo ushbu oyni barchamizga barakali qilib, undan unumli foydalanib olishni nasib qilsin!
Rasulxon Ahrorov,
Quva tuman bosh imom-xatibi
