Тил, Аллоҳнинг улуғ неъмати, ажибу латиф санъатидир. Гарчи у жисман кичик бўлса ҳам, итоати туфайли топадиган савоби ёҳуд итоатсизлиги туфайли содир этадиган гуноҳи жуда каттадир. Чунки, куфр ҳам, иймон ҳам фақат тил гувоҳлигида аён бўлади. Куфр ва иймон эса тоат ва исённинг бошланиш худудларидир. Шу билан бирга хар қандай борлиқ ёки йўқлик, маълум ёки номаълум нарсанинг барчаси тил воситасида изоҳланади ва ҳар қандай ҳолатда ўша нарсага тил ўзининг исботи ёки инкори билан рўбаро келади. Кимки тилнинг жиловини бўш қўйиб юборса, шайтон уни миниб олади, жар ёкасига хайдаб, халокатга судрайди.
Муҳаммад ибн Каъбдан ривоят қилинади. Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи васаллам) айтадилар: “Албатта, бу эшикдан биринчи бўлиб жаннат аҳлидан бўлган киши киради”. Шунда Абдуллоҳ ибн Салом (розияллоҳу анҳу) кирдилар. Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи васаллам) саҳобаларидан бир неча киши ўринларидан туриб унга бу хабарни бердилар ва: “Ўзингиз у билан умидвор бўлган энг ишончли амалингиз хабарини беринг”, дейишди. У киши: “Мен бир заиф бандаман. Аллоҳдан умид этадиган энг ишончли амалим қалб саломатлиги ва ўзимга аҳамиятсиз нарсаларни тарк этишдир”, дедилар.
Абу Зарр (розияллоҳу анҳу) айтадилар: “Менга Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи васаллам): дедилар: “Мен сенга бадан учун енгил, тарозида оғир бўлган бир амални ўргатайми?”. Мен: “Ҳа, ё Расулуллоҳ”, дедим. “У – сукут, чиройли хулқ ва сенга аҳамиятсиз нарсани тарк қилишдир”, дедилар.
Мавриқ Ажлий дедилар: “Бир иш бор, йигирма йилдан бери унинг талабидаман. Лекин қодир бўлолмайман. Аммо унинг талабини ташламайман”. “Нима у”, дейишди. “Ўзимга аҳамияти йўқ нарсадан сукут қилмоқ”, дея жавоб қилдилар.
Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи васаллам)нинг қуйидаги сўзларини Саид ибн Жубайр ривоят қилади: “Одам боласи эрталаб уйқудан уйғонган пайтда, жасадининг барча аъзолари уйғонади ва улар тилга айтишади: “Орамизда сен Аллоҳдан (кўпрок) қўрқ! Чунки, сен тўғри бўсанг, биз тўғри бўламиз. Сен эгри йўлга кетсанг, биз ҳам эгри йўлга кетиб қоламиз”.
Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи васаллам) дедилар: “Сўзлаётган тил борки, албатта, унинг олдида Аллоҳ турибди. Бас, нима деяётганини англаган киши Аллоҳдан қўрқсин”.
Манбалар асосида
Қува тумани “Абу Ҳанифа” масжиди имом-ноиби
Аҳмаджон ТУРСУНОВ тайёрлади