Нон – бизга Аллоҳ таоло берган улуғ неъматларидан бири. Халқимизни ҳам нонга бўлган меҳри ўзгача. Зеро, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламни ҳам нонга бўлган муҳаббатлари бошқача эди. У Зот: “Эй Роббим! Бизни иймон ва ноннинг лаззати ила роҳатлантир!” дердилар.
Нонсиз таомни тасаввур қилиб бўладими?! Ҳатто рўза, намоз, ҳаж ва бошқа ибодатларга ҳам у сабаб қувват қайтади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Парвардигор! Бизга нон ва буғдойни ризқ қилиб бергин” дердилар.
Бир бурда нон учун Аллоҳ таолонинг уч юз олтмишта махлуқотлари фармонбардор бўлар экан. Аввал Аллоҳ таолонинг Раҳмат конидан Микоил алайҳиссалом сув олиб чиқар, сўнгра булутлар, қуёш ва ой, осмондаги бошқа фаришталар, ерда эса дехқонлар, охири нонвойлар хизматда бўлар экан.
Аллоҳ таоло айтади: “Ўлик (қуриқ) ер улар учун (қайта тирилтиришга) бир аломатдир. Биз уни (сув билан) тирилтирдик ва ундан (турли) донларни ундириб чиқардик, бас улар ундан емоқдалар”.
Ердаги нон ушоқларини териб ейишлик берилган неьматга шукронанинг ифодаси экан. Бир ҳадиси шарифда: “Кимки дастурхондан тўкилган нон ушоғини териб еса, ҳаёти фаровон бўлади ва фарзанд, набиралари ҳеч ҳам танглик кўрмайди” дея марҳамат қилинган.
Ривоят қилинади, бир фақир киши Хотамтойнинг бойлиги, саховатни эшитиб, бир бурда нон илинжида унинг ҳузурига келади ва Хотамтойни уйининг томида буғдой еяётганига кўзи тушади. Шунда Хотамтой ерга тушган бир дона буғдойни олиб томга олиб чиқади. Буни кўрган фақир, мени эшитганларим ёлғон эканда, дея ҳаёл сурганча ҳеч нарса сўролмайди. Кўп ўтмай Хотамтой бир қоп буғдойни садақа қилиб юборади. Бу воқеани кўрган фақир ўзига хулоса қилиб: “Фақирликнинг сабабидан бири бу неъматга шукр қилмаслик ва исрофгарчиликда экан” дея ўзига ибрат ҳосил қилади.
Ноннинг бетини ва ичини еб, қолган жойини қолдиришлик одобдан бўлмай, у неъматни паст санашлик бўлади. Бу ҳолат эса инсон ва унинг оиласида ризқини танг бўлишига сабаб бўлади.
Парвардигор! Неъматларингни юртимиздан, хонадонларимиздан ва дастурхонларимиздан олиб қўйма! Уларни қадрлаб, шукри адо қиладиган, исроф қилмайдиган бандалирингдан қилгин!
Шукрулло МУНОЖАТОВ,
Олтиариқ тумани “Жаҳонгирхон” масжиди имом-хатиби