Ҳаётда яшаймиз-а, инсонлар билан муомалада бўламиз ҳамда кўп нарсаларнинг гувоҳи бўламиз. Шу чоғда одамларнинг баъзисига кўзимиз тушиб хурсанд бўлсак, баъзиларини кўриб дилимиз ҳира бўлади.
Айрим инсонлар ҳаракат қилади, меҳнат қилиб тер тўкади ҳамда меҳнати роҳатини кўпчилик билан баҳам кўришни хоҳлайди. Масалан, ойлик олади, уйига «аристон» қўяди, ёнига қўшимча уй солади, хуллас ҳаёт тарзини яхшилашга ҳаракат қилади. Шу билан бирга, уни меҳнат қилишига сабабчи бўлган ота-онасининг хизмати учун, фарзандлари фаровон бўлиши учун сарф этади. Бундай инсонлар, албатта, ўзини ислоҳ қилишни билади.
Шундай кишиларни ҳам учратишимиз мумкинки, меҳнат қилади, топганини ҳаммадан қизғонади, ота-онасига «кусковой» шашлик олиб бормасдан қийма шашлик олиб борса, ёнига 10-15 минг сўм фойда қилишини билади, лекин «кусковой» шашлик ота-онасига бошқача қувват беришлигини ўйлаб ҳам кўрмайди. Фарзанди китоб олиб беринг, 45 минг сўм экан деса, ҳозир пулим йўқ, дейди. Бироқ ошна-оғайнилари билан чойхонада ўтириб, чойхонага 80 минг беришни фойдалироқ деб ўйлайди. Бу ерда пули кўплигини билдиргиси келади, нафсни қули бўлиб келажакни унутади. Бу инсон учун ўғлига олиб берган китоби фойдалими ёки ошна-оғайнилари билан ўтириб сарфлаган пули фойдалироқми, буни тафаккур қилмайди.
Шундай ҳолатга дуч келсам, ёдимга бир воқеа тушади. Ёш эдим, дадам билан Марғилондаги бир ошхонага кирдик. Дадам ошпазлардан овқатларни нархини сўрай кетдилар. Ҳисобласалар, иккаламиз ўтириб еган овқатимизнинг ўша вақтдаги нархи 28 000 сўм бўлар экан.
Шунда дадам, кел болам, шу пулга бир килодан кўпроқ гўшт берар экан, озгина сабр қилиб, уйга етиб олсак, шу гўштни оилавий «босиб» ҳаммамиз биргаликда еймиз, деган эдилар. Ҳаёт шунақа, шукр қилиб яшаш ва меҳнатимиз роҳатини тўғри жойга сарф этиш ўзимизга боғлиқ.
Мавлоно Жалолиддин Румий шундай деган эканлар: Чўнтаги бой, лекин руҳи қашшоқ бўлган инсонларнинг аҳволи жуда аянчли. Чунки улар ҳар нарсанинг нархини билишади, аммо қадрини билишмайди.
Жаҳонгир ЮЛДАШЕВ,
Фарғона вилояти вакиллиги ходими
