Савол: Ассалому алайкум!
— Мен Москвада ишлайман. Бу ерда ўртоқларим YouTubeда пул топишни тавсия қилишди. Мен бир дастурга кириб 100 доллар пул тиксам бир йиллик вақт берар экан ва ҳар куни видео жўнатади. Мен ўша видеога лайк босиб, аъзо бўлиб, скриншот қилиб уларга жўнатсам ҳар бир видео учун 1 доллар пул беради. Ҳар куни 5 та видеога шундай қилишим керак экан. Шунга ўхшаш дастур орқали пул топиш ҳақида нима дейсиз? Бу ерда жуда кўп мусофирлар шу нарсадан пул топишяпти.
Жавоб: Ва алайкум ассалом!
— Бу иш шариатимизга кўра тўғри эмас. Чунки бунда ишни бошлашдан аввал берилган пул (саволдаги 100 АҚШ доллари) олдиндан берилган пул ё пора ёки қарз ҳукмида бўлади. Яъни, агар пул тўлаган одамга қайтарилса, ўша пул қарз сифатида берилган ҳукмда бўлади. Бунда узоқ муддат эвазига пулни айлантириб, ундан келган ва ютуб тармоғидаги рекламалардан келган пулдан қарз берган одамга, яъни сизга бериб турилади. Бошқача қилиб айтганда берган қарзингиз эвазига ҳақ олиб турасиз. Шариатимизга кўра, эса ҳар қандай қарз фойда келтирса, рибо – судхўрлик саналади. Бунга Пайғамбаримиз алайҳиссаломдан нақл қилинган қуйидаги ривоят ҳам далолат қилади:
«كلُّ قرض جرَّ منفعة فهو ربا» (رواه البيهقي).
“Ҳар қандай манфаат келтирган қарз – рибодир” (Имом Байҳақий ривояти).
Шунга кўра, ютуб тармоғидаги бу молиявий амалиётга киришмаслик тавсия этилади. Валлоҳу аълам.
ЎМИ Фатво ҳайъати