Барчамизга маълумки, Ҳаж исломдаги фарз амалларидан биридир. Аллоҳ таоло Қуръони каримда бундай марҳамат қилади: “Йўлга қодир бўлган одамлар зиммасида Аллоҳ учун Байтни ҳаж қилиш (фарзи) бордир” (Оли Имрон сураси, 97-оят). Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расуллуллоҳ саллоллоҳу алайҳи васаллам: “Ким Аллоҳ учун ҳаж қилиб, фаҳш сўз айтмаса худди онасидан янги туғилгандек бўлиб қайтади” (Имом Бухорий ривояти).
Ўтмишни бир эслайлик. Қанчадан-қанча аждодларимиз бу муборак ибодат орзусида дунёдан ўтиб кетишди. Аждодларимиз орзу қилган кунлар бизларга насиб этди. Муҳтарам юртбошимизнинг ватан тараққиёти, жамиятимиз равнақи йўлида олиб бораётган оқилона ислоҳотлари ўз самарасини бермоқда. Диний-маърифий соҳадаги кўрсатилаётган эътибор сабаб бу йилги ҳаж мавсуми ҳам ўзгача шукуҳ ва кўтаринки кайфиятда ўтди. 1991 йилда юртимиздан ҳаж сафарига бор йўғи 10 нафар киши борган бўлса, 2024 йилда 15000 дан зиёд юртдошларимиз бу муборак ибодатни адо этиш бахтига муяссар бўлдилар.
Айниқса, Мадинаи мунаввара ва Маккаи мукаррамада юртимиз мўмин-мусулмонлари учун яратилган шарт-шароитларга кўплаб мусулмонларнинг ҳаваси келгани эътироф этилмоқда. Меҳмонхоналар, Мино, Арофат водийларидаги шароит ва имкониятлар, тиббий ва транспорт хизматлари барчага манзур бўлгани айтилмоқда. Давлат раҳбарининг муфтий ҳазратлари билан телефон орқали бўлган суҳбати ҳожиларимизни янада руҳлантирди.
Шу ўринда ҳожиларни кутиб олишдаги дабдабабозлик, исрофгарчилик ҳақида тўхталмоқчиман. Ҳар биримиз Ҳаж улуғ руҳий ва маънавий озуқа берадиган ибодат эканини тушуниб етишимиз лозим. Атрофимизда кўнгли ўксик қалблар, боқувчисини йўқотган, соғлиги учун маблағ топа олмаётган инсонлар борлигини эсдан чиқармайлик. Динимиз ҳар ишда меъёрга чақиради. Зеро, Аллоҳ таоло Қуръони каримда: “Исрофгарчиликка мутлақо йўл қўйманг! Чунки исрофгарлар шайтонларнинг биродарларидир. Шайтон эса Парвардигорига ўта ношукур эди” (Исро сураси, 26-оят) дея огоҳлантиради.
Аслида ҳожи бўлиш осон, лекин шу номга бир умр содиқ бўлиб қолиш қийин. Ҳожилик мартаба эмас, балки масъулиятдир. Ҳожиларимиз ҳар бир ишда ибратли амаллари, одоблари билан ёшларимизга намуна бўлишлари даркор. Юртимиз равнақи, халқимиз фаровонлиги, оилалар мустаҳкамлигини таъминлашда муносиб ҳисса қўшадилар, дея умид қиламиз.
Ҳожилик бахтига муяссар бўлган ҳамюртларимизнинг ҳажлари мабрур бўлсин! Уларни эзгу ишларда етакчи бўлишларини, Аллоҳдан сўраймиз!
Ҳилолахон КОМИЛОВА,
Фарғона вилояти бош имом-хатибининг
Хотин-қизлар масалалари бўйича ёрдамчиси
***
Barchamizga ma’lumki, Haj islomdagi farz amallaridan biridir. Alloh taolo Qur’oni karimda bunday marhamat qiladi: “Yo‘lga qodir bo‘lgan odamlar zimmasida Alloh uchun Baytni haj qilish (farzi) bordir” (Oli Imron surasi, 97-oyat). Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Rasullulloh sallollohu alayhi vasallam: “Kim Alloh uchun haj qilib, fahsh so‘z aytmasa xuddi onasidan yangi tug‘ilgandek bo‘lib qaytadi” (Imom Buxoriy rivoyati).
O‘tmishni bir eslaylik. Qanchadan-qancha ajdodlarimiz bu muborak ibodat orzusida dunyodan o‘tib ketishdi. Ajdodlarimiz orzu qilgan kunlar bizlarga nasib etdi. Muhtaram yurtboshimizning vatan taraqqiyoti, jamiyatimiz ravnaqi yo‘lida olib borayotgan oqilona islohotlari o‘z samarasini bermoqda. Diniy-ma’rifiy sohadagi ko‘rsatilayotgan e’tibor sabab bu yilgi haj mavsumi ham o‘zgacha shukuh va ko‘tarinki kayfiyatda o‘tdi. 1991 yilda yurtimizdan haj safariga bor yo‘g‘i 10 nafar kishi borgan bo‘lsa, 2024 yilda 15000 dan ziyod yurtdoshlarimiz bu muborak ibodatni ado etish baxtiga muyassar bo‘ldilar.
Ayniqsa, Madinai munavvara va Makkai mukarramada yurtimiz mo‘min-musulmonlari uchun yaratilgan shart-sharoitlarga ko‘plab musulmonlarning havasi kelgani e’tirof etilmoqda. Mehmonxonalar, Mino, Arofat vodiylaridagi sharoit va imkoniyatlar, tibbiy va transport xizmatlari barchaga manzur bo‘lgani aytilmoqda. Davlat rahbarining muftiy hazratlari bilan telefon orqali bo‘lgan suhbati hojilarimizni yanada ruhlantirdi.
Shu o‘rinda hojilarni kutib olishdagi dabdababozlik, isrofgarchilik haqida to‘xtalmoqchiman. Har birimiz Haj ulug‘ ruhiy va ma’naviy ozuqa beradigan ibodat ekanini tushunib yetishimiz lozim. Atrofimizda ko‘ngli o‘ksik qalblar, boquvchisini yo‘qotgan, sog‘ligi uchun mablag‘ topa olmayotgan insonlar borligini esdan chiqarmaylik. Dinimiz har ishda me’yorga chaqiradi. Zero, Alloh taolo Qur’oni karimda: “Isrofgarchilikka mutlaqo yo‘l qo‘ymang! Chunki isrofgarlar shaytonlarning birodarlaridir. Shayton esa Parvardigoriga o‘ta noshukur edi” (Isro surasi, 26-oyat) deya ogohlantiradi.
Aslida hoji bo‘lish oson, lekin shu nomga bir umr sodiq bo‘lib qolish qiyin. Hojilik martaba emas, balki mas’uliyatdir. Hojilarimiz har bir ishda ibratli amallari, odoblari bilan yoshlarimizga namuna bo‘lishlari darkor. Yurtimiz ravnaqi, xalqimiz farovonligi, oilalar mustahkamligini ta’minlashda munosib hissa qo‘shadilar, deya umid qilamiz.
Hojilik baxtiga muyassar bo‘lgan hamyurtlarimizning hajlari mabrur bo‘lsin! Ularni ezgu ishlarda yetakchi bo‘lishlarini, Allohdan so‘raymiz!
Hilolaxon KOMILOVA,
Farg‘ona viloyati bosh imom-xatibining
Xotin-qizlar masalalari bo‘yicha yordamchisi