Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Суриялик ёзувчи айтади: «Ироқ аҳолиси тўқчиликда шу даражага етдики, дастурхонда ортиб қолган нарса борки, уни ахлатга ташлайдиган бўлишди. Ҳатто, уларда (الاكل البايت) “кечагидан қолган сарқит” атамаси ҳам пайдо бўлди. Аллоҳ таоло уларни ўн йил давомида иқтисодий қамал билан синаган эди, қора қотган нонни ҳам кўзга суртиб ейдиган бўлишди. Миллион нафар ёш болалар очлик ва касалликдан нобуд бўлдилар.
Қачонки мен ўз юртим Дамашқ ва унинг атрофидаги жойларда ҳам нонларни ахлатхоналарга ташлаб юборилаётгани, камбағал бир аёл қўлидан ерга тушиб кетган нонни олмай, бепарво ташлаб кетаётганини, яна бошқа бир кимса ерда ётган нонни олмай, аксинча уни оёғи билан тепалаб четга улоқтириб ўтганини ва ҳаттоки, бир киши оёқ кийимини оқ нон билан артиб ялтиратаётганини кўрганимда, ҳеч шаксиз бу халқ яқин вақтда ношукрлиги, неъматларни қадрламаётганлиги учун Аллоҳнинг ғазабига учраши аниқ эканлигини ҳис қилдим. Бизларни қора кунлар кутмоқда, ўшанда ахлатхоналарда ётган қотган нонларга зор бўламиз, дедим».
Ёзувчи сўзида давом этади: «Отам раҳматли катта олим эдилар. У киши дастурхондаги янги нонни қўйиб, кечагидан қолганини ер эдилар. Қотган нонни сувда ивитиб ер, уни ташлаб юборишга йўл қўймас эдилар. Ошхонадаги товоқларда овқатлар қолиб кетган бўлса ёки болалар емай қолдириб кетган таомлари бўлса, уларни ташлаб юборишга ҳечам йўл қўймас эдилар. Аксинча, агар ортган таом ташлаб юборилганини кўрсалар жуда қаттиқ ғазабланар эдилар. Кўпинча, ўша қолиб кетган овқатларни ўзлари ёб қўяр эдилар ва бундан ҳечам тортинмас эдилар. Неъматнинг озини ҳам, кўпини ҳам қадрига етадиган киши бўлганлар. Аллоҳ раҳмат қилсин у киши вафот этгунларича бирор марта ҳам қон босими кўтарилиши, юрак етишмаслиги, оёқ оғриши, қанд касаллиги ва бошқа шунга ўхшаш кўпчилик кекса одамлар шикоят қиладиган дард билан касалланмадилар. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг: “Аллоҳнинг неъматлари билан яхши қўшничилик қилинглар, зеро, у бирор оиладан кетиб қолса, қайтиб келмаслиги мумкин” деган ҳадисларини кўп такрорлар эдилар.
Модомики, сиз неъматлардан баҳраманд экансиз, огоҳ бўлинг, Роббингизни неъматини қадрланг, уни хорламанг. Акс ҳолда, унга зор бўласиз, бошингизга Аллоҳнинг балоси келса…
Ҳомиджон домла ИШМАТБЕКОВ
***
Bismillahir Rohmanir Rohiym
Suriyalik yozuvchi aytadi: «Iroq aholisi to‘qchilikda shu darajaga yetdiki, dasturxonda ortib qolgan narsa borki, uni axlatga tashlaydigan bo‘lishdi. Hatto, ularda (الاكل البايت) “kechagidan qolgan sarqit” atamasi ham paydo bo‘ldi. Alloh taolo ularni o‘n yil davomida iqtisodiy qamal bilan sinagan edi, qora qotgan nonni ham ko‘zga surtib yeydigan bo‘lishdi. Million nafar yosh bolalar ochlik va kasallikdan nobud bo‘ldilar.
Qachonki men o‘z yurtim Damashq va uning atrofidagi joylarda ham nonlarni axlatxonalarga tashlab yuborilayotgani, kambag‘al bir ayol qo‘lidan yerga tushib ketgan nonni olmay, beparvo tashlab ketayotganini, yana boshqa bir kimsa yerda yotgan nonni olmay, aksincha uni oyog‘i bilan tepalab chetga uloqtirib o‘tganini va hattoki, bir kishi oyoq kiyimini oq non bilan artib yaltiratayotganini ko‘rganimda, hech shaksiz bu xalq yaqin vaqtda noshukrligi, ne’matlarni qadrlamayotganligi uchun Allohning g‘azabiga uchrashi aniq ekanligini his qildim. Bizlarni qora kunlar kutmoqda, o‘shanda axlatxonalarda yotgan qotgan nonlarga zor bo‘lamiz, dedim».
Yozuvchi so‘zida davom etadi: «Otam rahmatli katta olim edilar. U kishi dasturxondagi yangi nonni qo‘yib, kechagidan qolganini yer edilar. Qotgan nonni suvda ivitib yer, uni tashlab yuborishga yo‘l qo‘ymas edilar. Oshxonadagi tovoqlarda ovqatlar qolib ketgan bo‘lsa yoki bolalar yemay qoldirib ketgan taomlari bo‘lsa, ularni tashlab yuborishga hecham yo‘l qo‘ymas edilar. Aksincha, agar ortgan taom tashlab yuborilganini ko‘rsalar juda qattiq g‘azablanar edilar. Ko‘pincha, o‘sha qolib ketgan ovqatlarni o‘zlari yob qo‘yar edilar va bundan hecham tortinmas edilar. Ne’matning ozini ham, ko‘pini ham qadriga yetadigan kishi bo‘lganlar. Alloh rahmat qilsin u kishi vafot etgunlaricha biror marta ham qon bosimi ko‘tarilishi, yurak yetishmasligi, oyoq og‘rishi, qand kasalligi va boshqa shunga o‘xshash ko‘pchilik keksa odamlar shikoyat qiladigan dard bilan kasallanmadilar. Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning: “Allohning ne’matlari bilan yaxshi qo‘shnichilik qilinglar, zero, u biror oiladan ketib qolsa, qaytib kelmasligi mumkin” degan hadislarini ko‘p takrorlar edilar.
Modomiki, siz ne’matlardan bahramand ekansiz, ogoh bo‘ling, Robbingizni ne’matini qadrlang, uni xorlamang. Aks holda, unga zor bo‘lasiz, boshingizga Allohning balosi kelsa…
Homidjon domla ISHMATBЕKOV