Рамазон ойи – мусулмонлар учун энг улуғ, файзли ва баракали ойлардан бири ҳисобланади. Бу ойда Аллоҳ таолонинг раҳмати кенг ёйилади, бандаларнинг қилган яхшиликлари кўпайтирилади, гуноҳлари кечирилади ва улар жаннатга мушарраф бўлиш учун улкан имкониятга эга бўладилар.
Рамазон – Қуръон нозил қилинган, рўза фарз қилинган, савоблар бир неча баробар орттирилган ва мўминлар учун жаннат эшиклари очилган ойдир. Бу ойни ибодат, зикр, Қуръон тиловати, рўза, садақа, хайру эҳсон ва шукроналик билан ўтказиш ҳар бир мусулмон учун шараф ва улкан имкониятдир.
Аллоҳ таоло Қуръони каримда шундай марҳамат қилади: “Рамазон ойи – унда одамларга ҳидоят ҳамда ҳидояту фурқондан иборат очиқ-ойдин ҳужжатлар бўлиб, Қуръон нозил қилинган. Сизлардан ким бу ойга етса, рўза тутсин…” (Бақара сураси, 185-оят).
Бу оятда Рамазон ойининг фазилати ва унинг ила келган улкан неъмат – Қуръони карим зикр қилинган. Рамазон ойининг энг буюк аломати шуки, унда Пайғамбаримиз алайҳиссаломга ва бутун инсониятга ҳидоят манбаи бўлган Қуръони карим нозил қилинган. Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам Рамазон ойининг улкан фазилатлари ҳақида шундай деганлар:
“Рамазон ойи келса, жаннат эшиклари очилади, дўзах эшиклари ёпилади ва шайтонлар кишанланади”.
Бу ҳадисда Рамазон ойида мусулмонлар учун жаннат эшиклари очилиши, гуноҳлар кечирилиши ва шайтонларнинг таъсири сусайиши зикр қилинган.
Рамазон ойининг энг улуғ ибодати – рўза. Бу ибодат Аллоҳ таолонинг буйруғи бўлиб, ҳар бир балоғатга етган, соғлом мусулмон киши учун фарз қилингандир. Аллоҳ таоло Қуръонда шундай марҳамат қилади:
“Эй иймон келтирганлар! Сизлардан олдин ўтган умматларга рўза фарз қилингани каби сизларга ҳам рўза фарз қилинди. Шоядки, тақводор бўлсангиз!” (Бақара сураси, 183-оят).
Бу оятда рўзанинг асосий мақсади тақво эканлиги таъкидланмоқда. Рўза нафақат очлик ва чанқоқликни ҳис қилиш, балки нафсни тийиш, гуноҳлардан сақланиш, қалбни поклаш ва Аллоҳга яқинлашиш учун ажойиб имкониятдир.
Пайғамбаримиз алайҳиссалом шундай деганлар: “Ким Рамазон ойида иймон ва ихлос билан рўза тутса, унинг олдинги гуноҳлари кечирилади”.
Ушбу ҳадисдан кўриниб турибдики, Рамазон ойини ибодат ва тавба билан ўтказган мусулмон гуноҳларидан покланади ва жаннатга мушарраф бўлиш имконига эга бўлади.
Рамазон ойи фақатгина рўза тутиш ойи эмас, балки инсонлар ўртасида муҳаббат, биродарлик ва хайру эҳсонни кенг ёйиш ойидир. Бу ойда қилинган ҳар бир савобли амал бир неча баробар кўпайтирилади. Пайғамбаримиз алайҳиссалом Рамазонда одамларга ниҳоятда саховатли бўлганлар. Ибн Аббос розияллоҳу анҳу шундай ривоят қилади: “Расулуллоҳ алайҳи васаллам одамларнинг энг саховатлиси эдилар. У зотнинг саховатлари энг юқори чўққига Рамазон ойида етар эди”.
Бу ҳадисдан англашиладики, мусулмон киши Рамазонда ўзининг ҳожатманд биродарларига ёрдам қўлини чўзишга интилмоғи лозим.
Бошқа бир ҳадиси шарифда Пайғамбаримиз алайҳиссалом: “Ким рўзадорга ифторлик берса, рўзадор олган савобнинг айниси унга ҳам берилади”, деганлар.
Шундан келиб чиқиб, хайру эҳсон ва ифторликларимизни ўз эгаси – муҳтожлар ва фақирлар, боқувчисини йўқотган, бир сўз билан айтганда эҳтиёжмандларга беришимиз нақадар савобли эканини унутмаслигимиз лозимдир.
Рамазон ойида Қуръон ўқиш, Аллоҳни зикр қилиш ва тавба қилиш савобларни оширади. Аллоҳга шукрки, бу йилги Рамазонда ҳам юртимизнинг кўплаб масжидларида, хусусан, вилоятимиздаги 195 та масжидларда таровеҳ ва хатми Қуръонлар адо этилади. Бунинг учун масжидларимизда кенг кўламли тайёргарлик ва ободонлаштириш ишлари олиб борилди. Бу ҳам бўлса, диёримизда диний-маърифий соҳада олиб борилаётган ислоҳотлар натижасидир.
Хулоса ўрнида айтадиган бўлсак, Рамазон ойи – бу маънавий юксалиш, гуноҳлардан покланиш, қалбни тозалаш ва Аллоҳнинг раҳматига эришиш имкониятидир. Бу ойда рўза тутиш, ибодат қилиш, Қуръон ўқиш, хайру эҳсон қилиш, муҳтожларга ёрдам бериш ва ҳар бир лаҳзани савобли ишларга бағишлаш лозим.
Аллоҳ таоло бизларни ушбу муборак ойнинг фазилатларидан баҳраманд қилсин, гуноҳларимизни мағфират этсин ва жаннат аҳлидан қилсин! Аллоҳ ватанимизга муборак ой сабаб Ўз раҳмати ва баракотини зиёда қилсин!
Убайдуллоҳ Абдуллаев,
Фарғона вилояти бош имом-хатиби
(Янги фарғона газетаси, 17-сон)
***
Ramazon oyi – musulmonlar uchun eng ulug‘, fayzli va barakali oylardan biri hisoblanadi. Bu oyda Alloh taoloning rahmati keng yoyiladi, bandalarning qilgan yaxshiliklari ko‘paytiriladi, gunohlari kechiriladi va ular jannatga musharraf bo‘lish uchun ulkan imkoniyatga ega bo‘ladilar.
Ramazon – Qur’on nozil qilingan, ro‘za farz qilingan, savoblar bir necha barobar orttirilgan va mo‘minlar uchun jannat eshiklari ochilgan oydir. Bu oyni ibodat, zikr, Qur’on tilovati, ro‘za, sadaqa, xayru ehson va shukronalik bilan o‘tkazish har bir musulmon uchun sharaf va ulkan imkoniyatdir.
Alloh taolo Qur’oni karimda shunday marhamat qiladi: “Ramazon oyi – unda odamlarga hidoyat hamda hidoyatu furqondan iborat ochiq-oydin hujjatlar bo‘lib, Qur’on nozil qilingan. Sizlardan kim bu oyga yetsa, ro‘za tutsin…” (Baqara surasi, 185-oyat).
Bu oyatda Ramazon oyining fazilati va uning ila kelgan ulkan ne’mat – Qur’oni karim zikr qilingan. Ramazon oyining eng buyuk alomati shuki, unda Payg‘ambarimiz alayhissalomga va butun insoniyatga hidoyat manbai bo‘lgan Qur’oni karim nozil qilingan. Payg‘ambarimiz Muhammad sollallohu alayhi vasallam Ramazon oyining ulkan fazilatlari haqida shunday deganlar:
“Ramazon oyi kelsa, jannat eshiklari ochiladi, do‘zax eshiklari yopiladi va shaytonlar kishanlanadi”.
Bu hadisda Ramazon oyida musulmonlar uchun jannat eshiklari ochilishi, gunohlar kechirilishi va shaytonlarning ta’siri susayishi zikr qilingan.
Ramazon oyining eng ulug‘ ibodati – ro‘za. Bu ibodat Alloh taoloning buyrug‘i bo‘lib, har bir balog‘atga yetgan, sog‘lom musulmon kishi uchun farz qilingandir. Alloh taolo Qur’onda shunday marhamat qiladi:
“Ey iymon keltirganlar! Sizlardan oldin o‘tgan ummatlarga ro‘za farz qilingani kabi sizlarga ham ro‘za farz qilindi. Shoyadki, taqvodor bo‘lsangiz!” (Baqara surasi, 183-oyat).
Bu oyatda ro‘zaning asosiy maqsadi taqvo ekanligi ta’kidlanmoqda. Ro‘za nafaqat ochlik va chanqoqlikni his qilish, balki nafsni tiyish, gunohlardan saqlanish, qalbni poklash va Allohga yaqinlashish uchun ajoyib imkoniyatdir.
Payg‘ambarimiz alayhissalom shunday deganlar: “Kim Ramazon oyida iymon va ixlos bilan ro‘za tutsa, uning oldingi gunohlari kechiriladi”.
Ushbu hadisdan ko‘rinib turibdiki, Ramazon oyini ibodat va tavba bilan o‘tkazgan musulmon gunohlaridan poklanadi va jannatga musharraf bo‘lish imkoniga ega bo‘ladi.
Ramazon oyi faqatgina ro‘za tutish oyi emas, balki insonlar o‘rtasida muhabbat, birodarlik va xayru ehsonni keng yoyish oyidir. Bu oyda qilingan har bir savobli amal bir necha barobar ko‘paytiriladi. Payg‘ambarimiz alayhissalom Ramazonda odamlarga nihoyatda saxovatli bo‘lganlar. Ibn Abbos roziyallohu anhu shunday rivoyat qiladi: “Rasululloh alayhi vasallam odamlarning eng saxovatlisi edilar. U zotning saxovatlari eng yuqori cho‘qqiga Ramazon oyida yetar edi”.
Bu hadisdan anglashiladiki, musulmon kishi Ramazonda o‘zining hojatmand birodarlariga yordam qo‘lini cho‘zishga intilmog‘i lozim.
Boshqa bir hadisi sharifda Payg‘ambarimiz alayhissalom: “Kim ro‘zadorga iftorlik bersa, ro‘zador olgan savobning aynisi unga ham beriladi”, deganlar.
Shundan kelib chiqib, xayru ehson va iftorliklarimizni o‘z egasi – muhtojlar va faqirlar, boquvchisini yo‘qotgan, bir so‘z bilan aytganda ehtiyojmandlarga berishimiz naqadar savobli ekanini unutmasligimiz lozimdir.
Ramazon oyida Qur’on o‘qish, Allohni zikr qilish va tavba qilish savoblarni oshiradi. Allohga shukrki, bu yilgi Ramazonda ham yurtimizning ko‘plab masjidlarida, xususan, viloyatimizdagi 195 ta masjidlarda taroveh va xatmi Qur’onlar ado etiladi. Buning uchun masjidlarimizda keng ko‘lamli tayyorgarlik va obodonlashtirish ishlari olib borildi. Bu ham bo‘lsa, diyorimizda diniy-ma’rifiy sohada olib borilayotgan islohotlar natijasidir.
Xulosa o‘rnida aytadigan bo‘lsak, Ramazon oyi – bu ma’naviy yuksalish, gunohlardan poklanish, qalbni tozalash va Allohning rahmatiga erishish imkoniyatidir. Bu oyda ro‘za tutish, ibodat qilish, Qur’on o‘qish, xayru ehson qilish, muhtojlarga yordam berish va har bir lahzani savobli ishlarga bag‘ishlash lozim.
Alloh taolo bizlarni ushbu muborak oyning fazilatlaridan bahramand qilsin, gunohlarimizni mag‘firat etsin va jannat ahlidan qilsin! Alloh vatanimizga muborak oy sabab O‘z rahmati va barakotini ziyoda qilsin!
Ubaydulloh Abdullayev,
Farg‘ona viloyati bosh imom-xatibi
