Ҳар бир миллат тараққий этиши унинг маънавияти ва ақл-заковатига боғлиқдир. Аллоҳ таоло одамларни гўзал одоб-ахлоқ ва илму маърифат эгаси бўлишга чақиради. Шу боис ҳам ота-боболаримиз фарзандларининг хусни-хулқи, таълим-тарбиясига катта эътибор берганлар.
Одатда, биз одоб-ахлоқнинг мукаммал намунасини Ҳазрати Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламда кўрамиз. Имом Байҳақий ривоят қилган ҳадиси шарифда Расули алайҳиссалом: “Мен гўзал хулқларни камолига етказиш учун юборилдим”, дея марҳамат қилганлар. Шундай чиройли хулқли бўлишни саҳобаи киромлар, улуғ зотлар ва ва олиму уламолар ўз сиймоларида давом эттирганлар.
Абдуллоҳ ибн Муборак раҳматуллоҳи алайҳ: “Диннинг деярли учдан икки қисми одобдир”, деб айтганлар. Дарҳақиқат, Ислом дини кишининг ўзи ва сўзи, ботини ва зоҳири, муомаласи-ю юриш-туриши, борингки, ҳар жиҳатини гўзал бўлишини талаб қилади.
Афсуски, сўнгги пайтларда айрим ёшлар сийратдан кўра, суратга қараб, андоза олиши авж олмоқда. Баъзи бир кимсалар ташқи кўринишда гўёки ўзини тақводор кўрсатиб, атрофдаги кишиларга беписанд муносабатда бўлаётганлари кузатилмоқда. Айниқса, айрим ёшлар бетартиб соч-соқол қўйиб, кишилар билан қўпол муомалада бўлаётгани кўпчиликни ажаблантирмоқда. Булар чин мўминлик сифатларига тўғри келмайдиган ишлардир.
Бугунги кунда илғор мамлакатлар ёшлари илм-фан ва замонавий соҳаларда улкан ютуқларни қўлга киритаётган бир паллада айрим ёшларнинг соқолни қанча қўйиш-у, кийимни қандай кийишдан нарига ўтолмаётгани, албатта, ташвишланарлидир.
Аслида, инсоннинг имон-эътиқоди, аввало, ўзи ва охирати учундир. Мусулмон киши диний эътиқодини рўкач қилиб, жамиятда обрў-эътибор орттириши ёки ҳаммани ўзига қаратиши жоиз эмас.
Баъзи ёшларга мурожаатимиз шуки, енгил-елпи масалалар билан банд бўлиб, муҳим масалаларда ғафлатда қолманг! Яқин ўтмишда етти иқлимга донғи кетган, илм ва тақвода комилликка эришган ислом уламоларининг ташқи кўринишига назар солсак, юз-қиёфалари айрим ёшлар иддао қилаётгандек эмас, балки мўътадил эканига гувоҳ бўламиз. Уларнинг қилган хизматлари эса, ҳозир ҳам бутун умматни ҳидоятга бошлашга васила бўлмоқда.
1. ШАЙХ МУҲАММАД МУТАВАЛЛИ ШАЪРОВИЙ
Муҳаммад Мутаваллий Шаъровий 1911 йилда Мисрда таваллуд топган. 11 ёшида Қуръони каримни тўлиқ ёд олган. 1922 йилда ал-Азҳар универститетига қарашли илм даргоҳига ўқишга кирган.
Шайх Шаъровий 1937 йилда ал-Азҳарга ўқишга кирган. Азҳарни битиргач, мударрисликка тайинланади. 1950 йилда Шайх Шаъровий Саудия Арабистонидаги Қирол Абдулазиз университетида дарс бера бошлайди.
1976 йилда Миср Араб Республикаси Бош вазири Мамдуҳ Солим Шаъровийни Вазирлар Маҳкамаси аъзолигига қабул қилган. Уни Миср Вақф ва Азҳар ишлари вазири этиб тайинлаган. 1978 йилгача ушбу вазифада хизмат қилади. У Мисрда илк исломий банкни ташкил этган.
Шайх Шаъровий 100 га асар ёзган.
Шайх Шаъровий 1998 йилда 87 ёшида вафот этган.
2. МУҲАММАД САИД РАМАЗОН БУТИЙ
1929 йилда Ироқда туғилган. 1956 йилда ал-Азҳар университетини тамомлаган. 1965 йилда докторлик илмий даражасига эга бўлган. Дамашқ университетида турли вазифаларда фаолият юритган. Иорданиянинг Уммон шаҳридаги Ислом маданияти тадқиқот маркази академияси ҳамда Оксфорд академияси олий мажлиси каби кўплаб нуфузли халқаро ташкилотлар аъзоси бўлган.
Ислом оламининг кўзга кўринган уламоси Муҳаммад Саид Рамазон Бутий “Кубро яқиниёт ал-кавния”, “Фиқҳус-сийра ан-Набавия”, “Шарҳу ҳикамил атоия”, “Ҳазиҳи мушкилатуҳум” каби 40 дан зиёд асар ёзган.
У 2013 йилда вафот этган.
3. АБДУЛЛОҲ ИБН БАЙЯ
1935 йилда Мавританияда туғилган. Аҳли сунна вал жамоа йўналишидаги тўрт мазҳаб бўйича дунёнинг энг нуфузли уламоларидан бири саналади. Абдуллоҳ ибн Байя йирик халқаро ислом ташкилотлари аъзоси. Жумладан, у Мусулмон жамиятларида тинчликни мустаҳкамлаш форуми раиси, Ислом фиқҳи академияси аъзоси, Ислом олами уюшмасининг халқаро масжидлар қўмитаси аъзоси, Иорданиядаги қироллик академияси аъзосидир.
2013 йилга қадар Жаҳон мусулмон уламолари кенгаши раиси ўринбосари вазифасида хизмат қилган. Ҳозир Саудия Арабистонидаги Қирол Абдулазиз университетида дарс беради.
“Исломда инсон ҳуқуқлари ҳақидаги суҳбат”, “Фатавои фикрия” ва “Фатво чиқариш ва озчилик фиқҳи” каби асарлар муаллифидир.
4. АҲМАД ТОЙЙИБ
1946 йилда Мисрда туғилган. Дунё мусулмон уламоларининг кўзга кўринган вакили. 1971 йилда ал-Азҳар университетини тамомлаган. Франция университетида ислом фалсафаси бўйича докторлик диссертациясини ҳимоя қилган. 2002-2003 йилларда Миср диёрининг муфтийси вазифасида хизмат қилган.
2010 йилдан Азҳари шариф шайхи ҳисобланади.
5. АҲМАД МУҲАММАД ХАЛИЛ
1948 йилда Иорданияда туғилган. 1972 йилда Мадина ислом университетини, 1978 йилда Азҳар университетини тамомлаган. Азҳар университетида фан доктори илмий даражасини олган. Тафсир ва Қуръон илмлари бўйича мутахассис. 2001 – 2005 йилларда Иордания вақф ишлари вазири вазифасида ишлаган. 2006 йилдан Иордания Ҳошимийлар Қироллигининг бош қозиси вазифасида фаолият юритган.
6. ДОКТОР АЛИ ЖУМА
1951 йил Мисрда туғилган. 1969 – 1973 йилларда Айнуш-шамс университетида таҳсил олган. 1985 – 1988 йилларда Азҳар университетининг Шариат ва қонун факультетида таълим олган. 1988 йилда Усул ал-фиқҳ йўналиши бўйича фан доктори унвонига эга бўлган. 2003 йилга қадар Миср диёри муфтийси вазифасида хизмат қилган. 1988 йилдан ҳозирга қадар Азҳар университетида талабаларга Ислом ҳуқуқшунослиги фанидан маърузалар ўқийди. Доктор Али Жума ислом оламида ўз таъсир кучи ва катта обрў-эътиборга эга бўлган ислом мутафаккирларидан биридир.
7. ШАВҚИЙ АЛЛОМ
1961 йилда Мисрда туғилган. 1990 йилда Азҳар университетининг магистратура босқичини тамомлаган. 1996 йилда докторлик диссертациясини ҳимоя қилган. 2013 йилдан Миср муфтийси вазифасида хизмат қилади. Мусулмон дунёсининг йирик уламоларидан бири ҳисобланади.
8. МУҲАММАД РАТИБ АН-НАБУЛСИЙ
Муҳаммад Ратиб ан-Набулсий 1939 йилда туғилган. У замонамизнинг машҳур воизи бўлиб, у Қуръоннинг илмий мўжизалари ва тафсири, мўжизалари идораси раҳбари бўлиб, кўп китоблар ёзган. Шунингдек, ушбу олим ўзининг машҳур ҳикматлари билан кўпчиликка яхши маълум.
Муҳаммад Ратиб ан-Набулсий кўп халқаро анжуманларда иштирок етган. Шунингдек, унинг Aллоҳнинг гўзал исмлари ва Шамоилун набавия бўйича силсилавий дарслари кенг тарқалган.
9. ШАЙХ ЗИЁУДДИНХОН ИБН ЭШОН БОБОХОН
Шайх Зиёуддинхон ибн Эшон Бобохон 1908 йили Тошкент шаҳрида туғилган. 1920 йили Тошкентдаги Кўкалдош мадрасасига ўқишга кирган, ҳадис ва фиқҳ илмини ўрганган. 1943 йили ташкил этилган Ўрта Осиё ва Қозоғистон мусулмонлари диний назоратида масъул котиб ва Ўзбекистон қозиси этиб сайланган. У 1947-1948 йилларда Қоҳирадаги Ал-Азҳар дорилфунунида, сўнгра Макка ва Мадина шаҳарларида таҳсил олган. 1948 йили минтақа мусулмонлари диний бошқармаси раиси ноиби, 1957 йилда муфтий этиб сайланган. Шайх Зиёуддинхон ибн Эшон Бобохон Ўрта Осиё ва Қозоғистон мусулмонларининг диний раҳнамоси сифатида шуҳрат қозонган. 1982 йилга қадар ушбу вазифада самарали хизмат қилган.
У кишининг раҳбарлиги даврида Қуръони карим ва бошқа диний китоб-дарсликлар чоп этилган, Тошкент Ислом олий маъҳади очилган, мусулмонлар учун журнал, тақвим нашр этила бошлаган. Шайх Зиёуддинхон ибн Эшон Бобохон Иордания, Марокаш, Ливан мамлакатлари мукофотларини олган, бир неча илмий-маърифий асарлар муаллифидир.
10. ШАЙХ МУҲАММАД СОДИҚ МУҲАММАД ЮСУФ
Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф 1952 йил Андижон вилоятида туғилган. 1971 – 1975 йилларда Имом Бухорий номли Тошкент ислом институтида таълим олган. 1980 йилда Ливиядаги Исломий даъват университетини тамомлаган. 1980 – 1986 йилларда Ўрта Осиё ва Қозоғистон мусулмонлари диний идорасида хизмат қилган. 1986 – 1989 йилларда Тошкент ислом институти проректори, ректори лавозимларида фаолият юритган. 1989 йилда Ўрта Осиё ва Қозоғистон мусулмонлари диний идорасининг раиси, муфтий этиб сайланган.
Макка шаҳридаги Ислом олами уюшмаси, Ислом фиқҳи академияси, Халқаро мусулмон уламолари кенгаши, Дунё масжидлари уюшмаси каби кўплаб халқаро исломий ташкилотлар ҳайъатлари аъзоси бўлган. Мусулмон дунёсининг эътироф этилган уламоларидан бири.
Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф ҳазратларининг “Тафсири ҳилол”, “Олтин силсила”, “Ҳадис ва ҳаёт”, “Сунний ақидалар”, “Дин насиҳатдир”, “Ихтилофлар ҳақида”, “Поклик иймондандир”, “Бахтиёр оила” ва “Ижтимоий одоблар” каби диний мавзулардаги 100 дан зиёд асар китобхонлар орасида яхши танилган.
Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф 2015 йилда Тошкент шаҳрида вафот этган.
Азиз диндошим! Илмда, ҳилмда ва дин хизматида биздан бир неча баробар пешқадам бўлган мўътабар зотларнинг мисолларини келтирдик. Улуғ зотлардан бирлари: “Ким сиздан ахлоқ жиҳатидан устун бўлса, демак, у дин жиҳатидан ҳам сиздан устундир”, деган эканлар.
Шундай экан, азизим фикр юритиб, хулоса чиқариш ўзингиздан …
* * *
Har bir millat taraqqiy etishi uning ma’naviyati va aql-zakovatiga bog‘liqdir. Alloh taolo odamlarni go‘zal odob-axloq va ilmu ma’rifat egasi bo‘lishga chaqiradi. Shu bois ham ota-bobolarimiz farzandlarining xusni-xulqi, ta’lim-tarbiyasiga katta e’tibor berganlar.
Odatda, biz odob-axloqning mukammal namunasini Hazrati Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamda ko‘ramiz. Imom Bayhaqiy rivoyat qilgan hadisi sharifda Rasuli alayhissalom: “Men go‘zal xulqlarni kamoliga yetkazish uchun yuborildim”, deya marhamat qilganlar. Shunday chiroyli xulqli bo‘lishni sahobai kiromlar, ulug‘ zotlar va va olimu ulamolar o‘z siymolarida davom ettirganlar.
Abdulloh ibn Muborak rahmatullohi alayh: “Dinning deyarli uchdan ikki qismi odobdir”, deb aytganlar. Darhaqiqat, Islom dini kishining o‘zi va so‘zi, botini va zohiri, muomalasi-yu yurish-turishi, boringki, har jihatini go‘zal bo‘lishini talab qiladi.
Afsuski, so‘nggi paytlarda ayrim yoshlar siyratdan ko‘ra, suratga qarab, andoza olishi avj olmoqda. Ba’zi bir kimsalar tashqi ko‘rinishda go‘yoki o‘zini taqvodor ko‘rsatib, atrofdagi kishilarga bepisand munosabatda bo‘layotganlari kuzatilmoqda. Ayniqsa, ayrim yoshlar betartib soch-soqol qo‘yib, kishilar bilan qo‘pol muomalada bo‘layotgani ko‘pchilikni ajablantirmoqda. Bular chin mo‘minlik sifatlariga to‘g‘ri kelmaydigan ishlardir.
Bugungi kunda ilg‘or mamlakatlar yoshlari ilm-fan va zamonaviy sohalarda ulkan yutuqlarni qo‘lga kiritayotgan bir pallada ayrim yoshlarning soqolni qancha qo‘yish-u, kiyimni qanday kiyishdan nariga o‘tolmayotgani, albatta, tashvishlanarlidir.
Aslida, insonning imon-e’tiqodi, avvalo, o‘zi va oxirati uchundir. Musulmon kishi diniy e’tiqodini ro‘kach qilib, jamiyatda obro‘-e’tibor orttirishi yoki hammani o‘ziga qaratishi joiz emas.
Ba’zi yoshlarga murojaatimiz shuki, yengil-yelpi masalalar bilan band bo‘lib, muhim masalalarda g‘aflatda qolmang! Yaqin o‘tmishda yetti iqlimga dong‘i ketgan, ilm va taqvoda komillikka erishgan islom ulamolarining tashqi ko‘rinishiga nazar solsak, yuz-qiyofalari ayrim yoshlar iddao qilayotgandek emas, balki mo‘tadil ekaniga guvoh bo‘lamiz. Ularning qilgan xizmatlari esa, hozir ham butun ummatni hidoyatga boshlashga vasila bo‘lmoqda.
Biz bu gal soqol qanday qo‘yish haqida bahs qilmoqchi emasmiz, balki musulmon dunyosi e’tirof etgan fazilatli ulamolarning suratlari va siyratlariga bir nazar tashlaymiz.
1. SHAYX MUHAMMAD MUTAVALLI SHA’ROVIY
Muhammad Mutavalliy Sha’roviy 1911 yilda Misrda tavallud topgan. 11 yoshida Qur’oni karimni to‘liq yod olgan. 1922 yilda al-Azhar universtitetiga qarashli ilm dargohiga o‘qishga kirgan.
Shayx Sha’roviy 1937 yilda al-Azharga o‘qishga kirgan. Azharni bitirgach, mudarrislikka tayinlanadi. 1950 yilda Shayx Sha’roviy Saudiya Arabistonidagi Qirol Abdulaziz universitetida dars bera boshlaydi.
1976 yilda Misr Arab Respublikasi Bosh vaziri Mamduh Solim Sha’roviyni Vazirlar Mahkamasi a’zoligiga qabul qilgan. Uni Misr Vaqf va Azhar ishlari vaziri etib tayinlagan. 1978 yilgacha ushbu vazifada xizmat qiladi. U Misrda ilk islomiy bankni tashkil etgan.
Shayx Sha’roviy 100 ga asar yozgan.
Shayx Sha’roviy 1998 yilda 87 yoshida vafot etgan.
2. MUHAMMAD SAID RAMAZON BUTIY
1929 yilda Iroqda tug‘ilgan. 1956 yilda al-Azhar universitetini tamomlagan. 1965 yilda doktorlik ilmiy darajasiga ega bo‘lgan. Damashq universitetida turli vazifalarda faoliyat yuritgan. Iordaniyaning Ummon shahridagi Islom madaniyati tadqiqot markazi akademiyasi hamda Oksford akademiyasi oliy majlisi kabi ko‘plab nufuzli xalqaro tashkilotlar a’zosi bo‘lgan.
Islom olamining ko‘zga ko‘ringan ulamosi Muhammad Said Ramazon Butiy “Kubro yaqiniyot al-kavniya”, “Fiqhus-siyra an-Nabaviya”, “Sharhu hikamil atoiya”, “Hazihi mushkilatuhum” kabi 40 dan ziyod asar yozgan.
U 2013 yilda vafot etgan.
3. ABDULLOH IBN BAYYA
1935 yilda Mavritaniyada tug‘ilgan. Ahli sunna val jamoa yo‘nalishidagi to‘rt mazhab bo‘yicha dunyoning eng nufuzli ulamolaridan biri sanaladi. Abdulloh ibn Bayya yirik xalqaro islom tashkilotlari a’zosi. Jumladan, u Musulmon jamiyatlarida tinchlikni mustahkamlash forumi raisi, Islom fiqhi akademiyasi a’zosi, Islom olami uyushmasining xalqaro masjidlar qo‘mitasi a’zosi, Iordaniyadagi qirollik akademiyasi a’zosidir.
2013 yilga qadar Jahon musulmon ulamolari kengashi raisi o‘rinbosari vazifasida xizmat qilgan. Hozir Saudiya Arabistonidagi Qirol Abdulaziz universitetida dars beradi.
“Islomda inson huquqlari haqidagi suhbat”, “Fatavoi fikriya” va “Fatvo chiqarish va ozchilik fiqhi” kabi asarlar muallifidir.
4. AHMAD TOYYIB
1946 yilda Misrda tug‘ilgan. Dunyo musulmon ulamolarining ko‘zga ko‘ringan vakili. 1971 yilda al-Azhar universitetini tamomlagan. Fransiya universitetida islom falsafasi bo‘yicha doktorlik dissertatsiyasini himoya qilgan. 2002-2003 yillarda Misr diyorining muftiysi vazifasida xizmat qilgan.
2010 yildan Azhari sharif shayxi hisoblanadi.
5. AHMAD MUHAMMAD XALIL
1948 yilda Iordaniyada tug‘ilgan. 1972 yilda Madina islom universitetini, 1978 yilda Azhar universitetini tamomlagan. Azhar universitetida fan doktori ilmiy darajasini olgan. Tafsir va Qur’on ilmlari bo‘yicha mutaxassis. 2001 – 2005 yillarda Iordaniya vaqf ishlari vaziri vazifasida ishlagan. 2006 yildan Iordaniya Hoshimiylar Qirolligining bosh qozisi vazifasida faoliyat yuritgan.
6. DOKTOR ALI JUMA
1951 yil Misrda tug‘ilgan. 1969 – 1973 yillarda Aynush-shams universitetida tahsil olgan. 1985 – 1988 yillarda Azhar universitetining Shariat va qonun fakultetida ta’lim olgan. 1988 yilda Usul al-fiqh yo‘nalishi bo‘yicha fan doktori unvoniga ega bo‘lgan. 2003 yilga qadar Misr diyori muftiysi vazifasida xizmat qilgan. 1988 yildan hozirga qadar Azhar universitetida talabalarga Islom huquqshunosligi fanidan ma’ruzalar o‘qiydi. Doktor Ali Juma islom olamida o‘z ta’sir kuchi va katta obro‘-e’tiborga ega bo‘lgan islom mutafakkirlaridan biridir.
7. SHAVQIY ALLOM
1961 yilda Misrda tug‘ilgan. 1990 yilda Azhar universitetining magistratura bosqichini tamomlagan. 1996 yilda doktorlik dissertatsiyasini himoya qilgan. 2013 yildan Misr muftiysi vazifasida xizmat qiladi. Musulmon dunyosining yirik ulamolaridan biri hisoblanadi.
8. MUHAMMAD RATIB AN-NABULSIY
Muhammad Ratib an-Nabulsiy 1939 yilda tug‘ilgan. U zamonamizning mashhur voizi bo‘lib, u Qur’onning ilmiy mo‘jizalari va tafsiri, mo‘jizalari idorasi rahbari bo‘lib, ko‘p kitoblar yozgan. Shuningdek, ushbu olim o‘zining mashhur hikmatlari bilan ko‘pchilikka yaxshi ma’lum.
Muhammad Ratib an-Nabulsiy ko‘p xalqaro anjumanlarda ishtirok yetgan. Shuningdek, uning Allohning go‘zal ismlari va Shamoilun nabaviya bo‘yicha silsilaviy darslari keng tarqalgan.
9. SHAYX ZIYOUDDINXON IBN ESHON BOBOXON
Shayx Ziyouddinxon ibn Eshon Boboxon 1908 yili Toshkent shahrida tug‘ilgan. 1920 yili Toshkentdagi Ko‘kaldosh madrasasiga o‘qishga kirgan, hadis va fiqh ilmini o‘rgangan. 1943 yili tashkil etilgan O‘rta Osiyo va Qozog‘iston musulmonlari diniy nazoratida mas’ul kotib va O‘zbekiston qozisi etib saylangan. U 1947-1948 yillarda Qohiradagi Al-Azhar dorilfununida, so‘ngra Makka va Madina shaharlarida tahsil olgan. 1948 yili mintaqa musulmonlari diniy boshqarmasi raisi noibi, 1957 yilda muftiy etib saylangan. Shayx Ziyouddinxon ibn Eshon Boboxon O‘rta Osiyo va Qozog‘iston musulmonlarining diniy rahnamosi sifatida shuhrat qozongan. 1982 yilga qadar ushbu vazifada samarali xizmat qilgan.
U kishining rahbarligi davrida Qur’oni karim va boshqa diniy kitob-darsliklar chop etilgan, Toshkent Islom oliy ma’hadi ochilgan, musulmonlar uchun jurnal, taqvim nashr etila boshlagan. Shayx Ziyouddinxon ibn Eshon Boboxon Iordaniya, Marokash, Livan mamlakatlari mukofotlarini olgan, bir necha ilmiy-ma’rifiy asarlar muallifidir.
10. SHAYX MUHAMMAD SODIQ MUHAMMAD YUSUF
Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf 1952 yil Andijon viloyatida tug‘ilgan. 1971 – 1975 yillarda Imom Buxoriy nomli Toshkent islom institutida ta’lim olgan. 1980 yilda Liviyadagi Islomiy da’vat universitetini tamomlagan. 1980 – 1986 yillarda O‘rta Osiyo va Qozog‘iston musulmonlari diniy idorasida xizmat qilgan. 1986 – 1989 yillarda Toshkent islom instituti prorektori, rektori lavozimlarida faoliyat yuritgan. 1989 yilda O‘rta Osiyo va Qozog‘iston musulmonlari diniy idorasining raisi, muftiy etib saylangan.
Makka shahridagi Islom olami uyushmasi, Islom fiqhi akademiyasi, Xalqaro musulmon ulamolari kengashi, Dunyo masjidlari uyushmasi kabi ko‘plab xalqaro islomiy tashkilotlar hay’atlari a’zosi bo‘lgan. Musulmon dunyosining e’tirof etilgan ulamolaridan biri.
Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf hazratlarining “Tafsiri hilol”, “Oltin silsila”, “Hadis va hayot”, “Sunniy aqidalar”, “Din nasihatdir”, “Ixtiloflar haqida”, “Poklik iymondandir”, “Baxtiyor oila” va “Ijtimoiy odoblar” kabi diniy mavzulardagi 100 dan ziyod asar kitobxonlar orasida yaxshi tanilgan.
Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf 2015 yilda Toshkent shahrida vafot etgan.
Aziz dindoshim! Ilmda, hilmda va din xizmatida bizdan bir necha barobar peshqadam bo‘lgan mo‘tabar zotlarning misollarini keltirdik. Ulug‘ zotlardan birlari: “Kim sizdan axloq jihatidan ustun bo‘lsa, demak, u din jihatidan ham sizdan ustundir”, degan ekanlar.
Shunday ekan, azizim fikr yuritib, xulosa chiqarish o‘zingizdan …
